В будущем году республика отметит 120-летие со дня рождения выдающегося сына народа саха, государственного и политического деятеля, одного из основоположников государственности Якутии и Кыргызстана Максима Кировича Аммосова.
В республике уже началась подготовка к знаменательной дате. 22 января 2016 года Главой республики Егором Борисовым подписано распоряжение «О 120-летии со дня рождения М.К. Аммосова», создан организационный комитет по подготовке и проведению юбилейных мероприятий под руководством председателей Правительства и Государственного Собрания (Ил Тумэн) Республики Саха (Якутия).
Своей судьбой М.К. Аммосов навсегда связал якутский и кыргызский народы неразрывными узами братства. В марте 1937 года по указанию Центрального Комитета ВКП(б) Максим Аммосов приехал в столицу Киргизии и 22 марта был избран первым секретарём Киргизского Областного Комитета ВКП(б). Под руководством М.К. Аммосова Кыргызская Республика получила статус союзной, была принята Конституция Киргизской ССР. С первых дней своей работы он уделял большое внимание подготовке национальных кадров, выдвижению их на ответственные посты, а также защите кыргызской интеллигенции в годы сталинских репрессий. Народ Кыргызстана знает и помнит, что у истоков государственности стоял яркий представитель народа саха Максим Кирович Аммосов, и хранит о нём благодарную память.
Во время рабочей поездки в г. Бишкек Александр Жирков провёл ряд встреч по предварительному согласованию совместных с кыргызской стороной мероприятий, посвящённых к памятной для обеих республик дате.
Встречи и переговоры состоялись в парламенте Кыргызской Республики – Жогорку Кенеше, в Министерстве культуры, информации и туризма Кыргызской Республики, а также с руководством Союза писателей, Союза кинематографистов Кыргызстана, а также Государственного агентства по делам молодёжи, физкультуре и спорту при Правительстве Кыргызской Республики.
В рамках визита состоялась встреча с семьёй выдающегося киргизского писателя Чингиза Айтматова: с вице-президентом фонда имени Ч. Айтматова, вдовой писателя Марьям Айтматовой, сыном писателя, директором Дома-музея Чингиза Айтматова Эльдаром Айтматовым, руководителем Международного Иссык-Кульского форума имени Ч.Т. Айтматова, сыном писателя Аскаром Айтматовым, с родной сестрой писателя, кандидатом физико-математических наук Розеттой Айтматовой. На встрече обсуждены рабочие моменты деятельности Иссык-Кульского Форума. Напомним, с 2013 года Александр Жирков входит в состав организаторов Международного Форума, который сегодня способствует расширению и укреплению культурных, гуманитарных и духовных связей между народами в Евразийском пространстве. Спикер Ил Тумэна рассказал о планируемых юбилейных мероприятиях, посвящённых 120-летию со дня рождения М.К. Аммосова, передал в дар Дому-музею Чингиза Айтматова и руководству Международного Иссык-Кульского форума книги с переводами на якутский язык произведений великого писателя-гуманиста.
С Аскаром Айтматовым Александр Жирков обсудил вопросы взаимодействия в рамках Международного Евразийского культурного форума. В деловой встрече приняли участие председатель Союза писателей Кыргызской Республики, экс-Чрезвычайный и Полномочный посол Кыргызской Республики Акбар Рыскулов и заместитель руководителя Международного Иссык-Кульского форума имени Ч.Т. Айтматова, экс-Чрезвычайный и Полномочный посол Кырзызстана Бактыгуль Каламбекова.
В разговоре с директором Государственного агентства по делам молодёжи, физкультуре и спорту при Правительстве Кыргызской Республики Шейшенкулом Бакировым обсуждены планы по проведению в сентябре 2016 года II Чемпионата мира по мас-рестлингу в городе Чолпон-ата. В Кыргызстане мас-рестлинг набирает популярность. В 2015 году в Чолпон-ата на Иссык-Куле состоялся I этап Кубка мира по мас-рестлингу, собравший около 100 спортсменов из 10 стран мира. В феврале текущего года проведён чемпионат Кыргызстана по данному виду спорта. Таким образом, Кыргызстан является одной из опорных баз по развитию мас-рестлинга в Азии и способствует попаданию якутского национального вида спорта «мас тардыһыы» (перетягивание палки), ставшего российским видом спорта, в олимпийскую программу. Александр Жирков также затронул тему подготовки к Олимпийским играм якутского борца-тяжеловеса Айала Лазарева, выступающего за сборную команду Кыргызской Республики.
Также якутский парламентарий встретился с автором памятника М.К. Аммосову в Бишкеке, скульптором-монументалистом, ректором Национальной академии художеств Кыргызской Республики Тургунбаем Садыковым. На встрече обсуждена возможность продолжения учёбы выпускников Якутского художественного училища в Национальной академии художеств Кыргызстана. Ректор Национальной академии художеств Кыргызстана и Министерство культуры, информации и туризма Кыргызской Республики выразили согласие с предложением спикера якутского парламента о возможном направлении на учёбу в одну из крупнейших в Восточной Азии академических вузов выпускников Якутского художественного училища.
Совместная подготовка к юбилейным мероприятиям, посвящённым 120-летию со дня рождения М.К. Аммосова, стоявшего у истоков государственности кыргызского и якутского народов, началась.
Пресс-служба Ил Тумэна
Фото Валентина Исаева
Александр Жирков Кыргызстаҥҥа Максим Аммосов төрөөбүтэ 120 сылын көрсө дьыалабыай көрсүһүүлэри ыытта
Кэлэр сылга уһулуччулаах судаарыстыбаннай уонна политическай деятель М.К.Аммосов төрөөбүтэ 120 сылын бэлиэтиэхпит. Максим Аммосов үбүлүөйүн ыытыыга Ил Дархан Егор Борисов б.дь. тохсунньу 22 күнүгэр дьаһал таһаарбыта. Бырабыыталыстыба уонна Ил Түмэн бэрэссэдээтэллэрин салалтатынан тэрийэр кэмитиэт үлэтин саҕалаата.
Биллэрин курдук, М.К.Аммосов дьылҕата саха уонна кыргыз омугун бигэтик ситимнээбитэ. 1937 сыллаахха кулун тутар ыйга БСКП (б) Киин кэмитиэтин ыйыытынан Максим Аммосов Киргизия киин куоратыгар кэлбитэ уонна кулун тутар 22 күнүгэр Киргизияҕа партия уобаластааҕы кэмитиэтин бастакы сэкиритээринэн талыллыбыта. Максим Кирович салалтатынан Киргизия Өрөспүүбүлүкэтэ Сойуус статустаммыта, Төрүт сокуоннаммыта. Аммосов национальнай каадыры бэлэмнээһиҥҥэ, кинилэри эппиэтинэстээх дуоһунастарга анааһыҥҥа, репрессия сылларыгар олохтоох интеллигенцияны көмүскээһиҥҥэ улахан болҕомтотун уурбута. Ол да иһин кыргыз норуота судаарыстыбаннас олугун уурсубут Максим Аммосов туһунан мэлдьи үтүө өйдөбүллээх, өрүү махтал тылынан ахтар.
Ил Түмэн спикерэ Александр Жирков Бишкеккэ оробуочай сырыытын кэмигэр үбүлүөйдээх дьаһаллары икки өттүттэн сөбүлэһиннэрэн тэрийэргэ кэккэ көрсүһүүнү ыытта. Маннык көрсүһүүлэр уонна кэпсэтиилэр Кыргызстан парламеныгар – Жогорку Кенешкэ, Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин Култуураҕа, информацияҕа, туризмҥа министиэристибэтигэр, итиэннэ Кыргызстан Бырабыыталыстыбатын Ыччат, физкультура уонна спорт дьыалаларыгар судаарыстыбаннай агентствотыгар буоллулар.
Бу сырыытыгар Александр Жирков кыргыз уһулуччулаах суруйааччыта Чингиз Айтматов дьиэ кэргэнин кытары – Ч.Айтматов аатынан фонда вице-президенэ, суруйааччы огдообото Марьям Урматовнаны, Чингиз Айтматов музей-дьиэтин директора, суруйааччы уола Эльдар Айтматовы, Ч.Т.Айтматов аатынан Иссык-Куллааҕы норуоттар икки ардыларынааҕы форум салайааччыта, суруйааччы уола Аскар Айтматовы, суруйааччы бииргэ төрөөбүт балта, физико-математическай наука кандидата Розетта Айтматованы кытары иһирэхтик көрүстэ. Кэпсэтии кэмигэр Иссык-Куллааҕы форум үлэтин оробуочай түгэннэрин дьүүллэстилэр. Санатар буоллахха, Александр Николаевич норуоттар икки ардыларынааҕы форум тэрийэр састаабыгар баар. Форум Евразияҕа норуоттар икки ардыларыгар култуурунай, гуманитарнай, духуобунай сибээстэр кэҥииллэригэр, бөҕөргүүллэригэр төһүү буолар. Ил Түмэн спикерэ М.К.Аммосов төрөөбүтэ 120 сыллаах үбүлүөйүгэр туох былааннаммытын билиһиннэрдэ. Чингиз Айтматов музей-дьиэтигэр уонна Иссык-Куллааҕы форум салалтатыгар улуу гуманист-суруйааччы айымньыларын сахалыы тылынан тылбаастаммыт кинигэлэрин бэлэхтээтэ.
Аскар Айтматовтыын Александр Жирков норуоттар икки ардыларынааҕы Евразийскай култуурунай форум чэрчитинэн бииргэ үлэлээһин боппуруостарын ырыттылар. Дьыалабыай көрсүһүүгэ Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин Суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдэтээлэ, Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин суһал уонна боломуочуйалаах урукку посола Акбар Рыскулов, Чингиз Айтматов аатынан Иссык-Куллааҕы форум салайааччытын солбуйааччы, Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин суһал уонна боломуочуйалаах урукку посола Бактыгюль Каламбекова кытыннылар.
Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин Ыччакка, физкультураҕа уонна спорт дьыалаларыгар судаарыстыбаннай агентствотын директора Шенйшенкул Бакировтыын кэпсэтиигэ 2016 сыл балаҕан ыйын 8-12 күннэригэр Чолпон-Ата куоракка мас-рестлиҥҥэ аан дойду II чемпионатын ыытыы былаанын дьүүллэстилэр. Кыргызстаҥҥа мас-рестлинг киэҥ билиниини ылан эрэр. 2015 сыллаахха Чолпон-Ата куоракка мас-рестлиҥҥэ аан дойду кубогын 1 түһүмэҕэ ыытыллыбыта, 10 дойдуттан 98 спортсмен кыттыбыта. Быйыл олунньуга спорт бу көрүҥэр Кыргызстан чемпионата буолан ааста. Онон Кыргызстан Азияҕа мас-рестлинг сайдыытыгар биир тирэх база уонна сахалар национальнай көрүҥмүт спорт российскай көрүҥэ буолан, салгыы олимпийскай бырагыраамаҕа хапсарыгар төһүү буолар. Александр Жирков ыарахан ыйааһыҥҥа Кыргызстан сүүмэрдэммит хамаандатыгар тустар биир дойдулаахпыт Айаал Лазарев Олимпиадаҕа бэлэмнэниитин туһунан боппуруоһу таарыйда.
Маны сэргэ Александр Жирков биллиилээх скульптор, М.К.Аммосов пааматынньыгын ааптара, Социалистическай Үлэ уонна Кыргызстан Геройа, ССРС норуодунай художнига, Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин Художествотын академиятын ректора Тургунбай Садыковы кытары көрүстэ. Спикер Дьокуускайдааҕы художественнай училищены бүтэрбит оҕолору салгыы Илиҥҥи Азия биир бөдөҥ үрдүк үөрэҕин кыһатыгар -- Кыргызстан Художествотын академиятыгар үөрэттэрэр туһунан этиини көтөхтө. Ректор уонна Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин Култуураҕа, информацияҕа, туризмҥа министиэристибэтэ спикер бу этиитин кытта сөпсөһөллөрүн биллэрдилэр.
Ити курдук Саха сирин уонна Кыргызстан судаарыстыбаннаһын төрүттэспит чаҕылхай Максим -- М.К.Аммосов эһиилги үбүлүөйдээх дьаһалларын бэлэмнээһиҥҥэ холбоһуктаах үлэ саҕаланна.
Ил Түмэн пресс-сулууспата
Валентин Исаев хаартыскаҕа түһэриитэ
Опубликовано: 29 февраля, 2016 - 21:21
Заметили ошибку в тексте? Выделите ее и нажмите Ctrl+Enter, чтобы сообщить об этом администратору.
Спасибо!
Спасибо!