Мунньахха Россия Федерациятын тыатын хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччы Иван Лебедев, Госдума аграрнай боппуруостарга кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Владимир Кашин, Госдума аграрнай боппуруостарга кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Владимир Плотников, Федерация Сэбиэтин аска-үөлгэ-аграрнай политикаҕа уонна айылҕаны туһаныыга кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Сергей Лисовский, Госдума депутата, фракция салайааччыта Владимир Жириновский уонна да атыттар бааллара.

 

Кэнники сылларга судаарыстыба көмөтүнэн тыа хаһаайыстыбата сайынна. Агропромышленнай комплексы өйөөн федеральнай үбүлэнииттэн быйылгы 2018 сылга, ааспыт 2017 сыл курдук, 242 млрд солк. көрүлүннэ.

 

Ил Түмэн тыа сиригэр уонна аграрнай политикаҕа сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Дмитрий Саввин мунньах туһунан бу курдук эттэ: «Бу парламентскай истии былааннаммыта ыраатта. Барыта 300-тэн тахса киһи кыттыыны ылла. Госдума аграрнай боппуруостарга кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Владимир Кашин Россияҕа тыа сирин балаһыанньата ыараата, үбүлээһини хайдах көрөбүт диэн боппуруоһу көтөхтө. Уопсайа 20-тэн тахса киһи тыл эттэ. Кинилэр саамай кыра хамнастаах, ыарахан үлэлээх тыа хаһаайыстыбатын үлэһиттэрэ буолаллар, онон хамнаһы быһаарыаҕыҥ, манна былаас өттүттэн көмө баар буолуохтаах, оҥорон таһаарар бородууксуйабытын ыарахан сыанаҕа батарары туруорсуоҕуҥ диэн санааларын үллэһиннилэр. Россия Федерациятын тыа хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччы Иван Лебедев регионнар туруктарын көрдөххө балаһыанньа барыта тэҥ буолбатах, үлэлэрэ-хамнастара, айылҕалара тус-туһунан диэн ырытан дакылааттаата. Кини дойдубут хотугу сирин усулуобуйатын, климатын ахтан ааста».

 

Ил Түмэн хонтуруоллуур кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Александр Уаров тыа хаһаайыстыбатын сайдыытыгар олус суолталаах мунньах буолбутун бэлиэтээтэ. «52 регионтан 326 бэрэстэбиитэл мустан киэҥ кэпсэтии таҕыста. Россияҕа уопсайа 200-чэкэ судаарыстыбаннай программа баар, ол үбүлэниитэ 8 трлн. солк. тэҥнэһэр. Оттон тыа сирин сайыннарыыга аналлаах 20-чэ программа үлэлиир, харчытыгар таһаардахха 200-чэкэ млрд солк. буолар. Дакылаатчыттар программаларга кыра харчы ананар, сороҕор олох да көрүллүбэккэ хаалар түгэнэ баар диэн эттилэр. Ыччат хамнас кыратыттан тыа хаһаайыстыбатыгар үлэлиэн баҕарбат, кинилэри угуйар, тыа сиригэр олохсутар туһуттан инфраструктура суол-иис, дьиэ-уот, социальнай объектар тутуллубаттар диэн кыһалҕаларын үллэһиннилэр. Саха Өрөспүүбүлүкэтин аатыттан Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Петр Алексеев дакылаат оҥордо. Кини тыа сирин сайдыытыгар анаан инфраструктураҕа харчыны эбии көрөргө, саҥа саҕалыыр фермергэ, дьиэ кэргэнинэн үлэлиир дьоҥҥо граннар үбүлээһиннэрэ кыччаабытын, уруккутун курдук чөлүгэр түһэрэн улаатыннарыахха наада диэтэ. Уһун кыһыннаах, суола-ииһэ суох Саха сирин тэрилтэлэрэ тыа хаһаайыстыбатын биир тэҥ нолуогун таһынан өссө эбии 10% нолуок төлүүллэр (НДС), кыра хамнастарыгар тыа сирин дьоно иэстэн иэскэ олороллор, онон олорор усулуобуйаларын учуоттаан, ороскуоттарын көрөн НДС-һы суох гынарга туруоруста», - диэн Александр Уаров кэпсээтэ.

 

Александр Уаров бэлиэтээн эппитинэн, Россияҕа тыа хаһаайыстыбатыгар үлэлиир 26 млн. киһи тыа сиригэр олорор. Ол аата Россия нэһилиэнньэтин үлэлиир саастаах дьонун ¼ буолар. Судаарыстыбаттан үбүлэнэр 200-чэкэ программаҕа 8 трлн солкуобай тиксэр буоллаҕына, тыа сирин сайдыытыгар анаммыт 20-чэ программатыгар саамай кырата 2 трлн солкуобай көрүллүөхтээх.

 

Салгыы Владимир Жириновскай тыл этэн дьон болҕомтотун тардыбытын, тыа хаһаайыстыбатын өйүүрүн, ол иһин бу салаа ыытар мунньахтарыгар көтүппэккэ сылдьарын кэпсээбитин сырдатта.

 

Парламентскай истиигэ тыа хаһаайыстыбатыгар болҕомтону уурарга, агропромышленнай комплекс үбүлэниитин, сири оҥоруу, өртөөһүн, инфраструктура сайдыытын тустарынан кэпсэттилэр. Инникитин итэҕэстэри туоратан, үлэни тэрээһиннээхтик ыытыаҕыҥ диэн түмүктээтилэр.