Председатель Национального организационного комитета Республики Саха (Якутия) по подготовке и проведению Второго Десятилетия Олонхо, спикер якутского парламента Александр Жирков опроверг слухи и домыслы. Он напомнил, что  принятие решения о проведении Ысыаха Олонхо в отдалённом и сложном по логистической схеме северном улусе было принято с учётом многократных обращений жителей района в адрес Национального комитета Олонхо, Ассоциации «Олонхо». Верхоянье будет самой северной точкой, где будет проводиться Ысыах Олонхо. «В Верхоянском районе, в силу отдалённого расположения улуса, олонхо сохранило исконные древние традиции», – отметил Александр Жирков.

 

Действительно, в этом улусе олонхо исполняют с незапамятных времён. Свидетельства об этом встречаются в трудах многих учёных и исследователей, в том числе в работах  крупного собирателя и переводчика якутского фольклора, русского революционера и учёного Ивана Александровича Худякова, много лет прожившего в верхоянской ссылке. Имя ийэ-олонхосута Дарьи Андреевны Томской – Чайки, которая могла исполнить более сорока олонхо,  известно всем жителям республики. Сегодня якутский эпос распространён практически по всем наслегам, и до сих пор в Верхоянье можно найти уникальные образцы олонхо и импровизаторов-олонхосутов. «Поэтому принятие решения о проведении Ысыаха Олонхо в Верхоянском улусе – это дань уважения к традициям якутского фольклора, эпического наследия, которые имеются в улусе и бережно передаются из поколения в поколение», - подчеркнул Александр Жирков.

 

Жители улуса готовятся к проведению мероприятия республиканского масштаба. В рамках Ысыаха Олонхо в Верхоянском улусе планируется строительство обрядовых объектов: Аал Луук Мас, Дома Олонхо в Верхоянске, многофункционального культурно-спортивного комплекс в поселке Батагай, появятся ураса, тюсюлгэ наслегов, центральная трибуна, объект «Аар аартык», место встречи солнца, выставочный центр «Иис-уус түһүлгэтэ». В улусе будут построены внутрипоселковые дороги, а также автодорога «Батагай – Верхоянск». Жители улуса по своей инициативе сдали однодневную заработную плату в специально созданный фонд Ысыаха Олонхо, проводят благотворительные концерты и мероприятия.

 

По информации администрации Верхоянского района, в улусе решают вопросы транспортной логистики и размещения участников. «Мы будем рады всем, кто изъявит желание быть вместе с нами на священной Земле Верхоянья во время проведения Ысыаха Олонхо, который впервые проводится в северном улусе», – говорят жители улуса.

 

Между тем, руководством республики рассматривается возможность дотирования авиарейсов для жителей республики. Для размещения гостей привлекаются все возможные места в Батагае, Столбы и Верхоянске. В начале февраля Александр Жирков выезжал в Верхоянский улус, посетил сёла Столбы, Борунук, лично осмотрел объекты размещения и питания гостей ысыаха. Также принял участие в работе выездного заседания республиканского организационного комитета Ысыаха Олонхо, председателем которого является заместитель Председателя Правительства Республики Саха (Якутия) Алексей Дьячковский.

По плану Ысыаха Олонхо в Верхоянском улусе состоится 28-29 июня 2016 года.

 

 

 

 

Бу боппуруоһу Саха Өрөспүүбүлүкэтин Государственнай Мунньаҕын (Ил Түмэн) Бэрэссэдээтэлэ, Олоҥхо иккис уон сылын өрөспүүбүлүкэҕэ тэрийэн ыытар Национальнай комитет бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков маннык диэн быһаарда:

 

- Ити тарҕаммыт сурах кырдьыкка олоҕурбат. Дьааҥы улууһугар былааннаммыт өрөспүүбүлүкэтээҕи  Олоҥхо ыһыаҕа болдьоммут күннэригэр буолуоҕа. Ыһыаҕы Дьааҥыга ыытыы аҥардас биир улуус эрэ баҕа санаата  буолбатах, бу өрөспүүбүлүкэ салалтатын уустук уонна балачча толкуйдаан баран ылыммыт быһаарыыта. Бачча ыраах, суол-иис өттүнэн кыһалҕалаах уонна дьон-сэргэ бытанан олорор сиригэр үгүс ыалдьыттаах тэрээһини оҥорор судургу буолбатах. Ол үрдүнэн, улахан дьүүллэһии кэнниттэн, Олоҥхо национальнай комитета, “Олоҥхо” ассоциацията Дьааҥы улууһун дьаһалтатын, олохтоохторун хас да төгүллээх туруорсуутун учуоттаан, уһук хоту саха дьоно уутуйан олорор сирин талбыта ылбычча буолбатах. Бу эппиэтинэстээх быһаарыы дьааҥыларга ытыктабыл, эрэнии уонна итэҕэйии быһыытынан сүктэрилиннэ. Онон Дьааҥы ыһыаҕын дьон-сэргэ өргө диэри саныы сылдьарын,  үтүө өйдөбүллээх буоларын курдук хамсаныахтаахпыт.  Баар ыарахаттары барыларын учуоттаан, быйылгы Олоҥхо ыһыаҕын хаһааҥҥытааҕар да үрдүк эппиэтинэстээхтик ыытар сорук турар, -- диэн бэлиэтиир Александр Жирков.

 

Дьааҥы ытык сирэ былыр-былыргыттан олоҥхоҕо сүгүрүйэр, төрүт культураҕа, үгэстэргэ ураты харыстабыллаахтык сыһыаннаһар, ийэ олоҥхоһут Дария Томская-Чайка курдук уутуйан үөскээбит элбэх олоҥхоһуттаах, «Дьааҥы фольклора дуо?” дэтэн, Иван Худяков курдук оччотооҕу чинчийээччилэр үлэлэригэр үйэтитиллибит ураты эйгэлээх түөлбэ буолар. Онон быйылгы Олоҥхо ыһыаҕын үрдүк таһымнаахтык ыытыыны тэрийээччилэр, улуус олохтоохторо өйдүүллэр уонна бу хамсааһыҥҥа бары кыһамньыларын уураллар.

 

Биллэрин курдук, Олоҥхо иккис уон сылын өрөспүүбүлүкэҕэ тэрийэн ыытар Национальнай комитет бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков уонна Олоҥхо ыһыаҕын тэрийэр кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Алексей Дьячковскай тохсунньу 29-олунньу 1 күннэригэр Дьааҥыга тиийэн, тэрийэр кэмитиэт мунньаҕын ыыппыттара. Улууска бэлэмнэнии үлэтэ хайдах былааннаахтык ыытылларын, тутууга, транспорка, сибээскэ, биирдиилээн салааларынан, ыһыахха делегациялары көрсүү, олохтооһун, аһылыгына хааччыйыы, культурнай программа боппуруостарын ырыппыттара, туох итэҕэстэр баалларын дьүүллэспиттэрэ, чопчу соруктары туруорбуттара. Верхоянскайга, Остуолбаҕа, Боронукка ыһыах ыалдьыттара түһүөхтээх, аһыахтаах объектарын көрбүттэрэ.

 

Өрөспүүбүлүкэ салалтата ыһыах кэмигэр Дьокуускайтан Дьааҥыга көтөр авиарейстэргэ дотация көрөр былааннаах. Маны сэргэ Александр Жирков Дьааҥы улууһун бары нэһилиэктэриттэн ыһыахха кыттыан баҕалаах дьон Верхоянскайга кэлиитин-барыытын хааччыйар, социальнай рейстэри көрөр туһунан боппуруоһу туруорбута.    

 

Түмүктээн эттэххэ, быйылгы Олоҥхо ыһыаҕа кырдьаҕас Верхоянскай куоратыгар былааннаммытын курдук бэс ыйын 28-29 күннэригэр ыытыллыаҕа. Улуус олохтоохторо бары биир киһи курдук Олоҥхо ыһыаҕар бэлэмнэнэллэр, бэйэлэрин көҕүлээһиннэринэн Олоҥхо ыһыаҕын фондатын тэрийдилэр, биир күннээҕи хамнастарын аһардылар, акциялары ыыталлар. Күн-дьыл сылыйда да, ыһыах объектарын, Верхоянскайга Олоҥхо дьиэтин, Батаҕайга элбэх хайысхалаах култуура киинин – Арчы дьиэтин тутуулара, тупсарыы үлэтэ саҕаланыахтара.