Бу ааттаммыт үс нэһилиэк, ахсым сүүрүктээх, уохтаах, уордаах кылыннаах Алдан Эбэ хотун сүнньүнэн олорор нэһилиэктэр.

 

Түүлээх нэһилиэгэ улуус кииниттэн 14,5-15 көс курдук тэйиччи олохтоох. Саас муус устартан күһүн алтынньыга диэри сиринэн сырыы тохтуур. Күһүҥҥү-сааскы быстарыктарга, сайаапканан бөртөлүөт көтөр. Урут Хаандыгаҕа уунан сылдьыһыы баар эрдэҕинэ, түргэн сырыылаах «Аракыата» аалынан түүлээхтэр, Дьокуус­кайы булаллар эбит. Бэдэрээлинэй суол үлэлиэҕиттэн, Хаандыгаҕа уунан айан тохтоон, түүлээхтэр билигин ыйга икки-үс сырыыны оҥорор теплоходунан Дьокуускайга тиксэллэр. Маннык айан табыгаһа суоҕа өйдөнөр.

 

Түүлээх 560 киһилээх дьоҕус нэһилиэк. Тыа сирин хайа баҕарар муннугар курдук, сүөһү-сылгы ииттэн олорор. Нэһилиэккэ 1 бааһынай хаһаайыстыбалаахтар уонна барыта кэтэх бас билиигэ турар. Үрэхтэр сүнньүлэринэн, арыыларга оттууллар. Олохтоохтор тиэхиньикэ үлэлиэн сөптөөх чугастааҕы сиргэ-уокка талаһаллар. Ол түмүгэр оттонуон сөптөөх сир-уот, ходуһа хаалыыта баар. Ааспыт кыстыкка сылгы охтуута, биэ кулуннааһына таҕыста дииллэр. От ыйыгар күүскэ ардаан, оччуттарга мэһэйдэспит эрээри, дьон-сэргэ оту ылыахпыт диэн эрэллээх.

 

— Нэһилиэк бюджеттан үбүлэнэр тэрилтэлэрэ, — диир кулуупка ыытыллыбыт көрсүһүүгэ баһылык Станислав Винокуров, — оскуола, балыыһа,оҕо саада, култуура-спорт комплекса, о.д.а. эбийиэктэр кыстыкка бэлэмнэнэр үлэлэрин түмүктээн эрэллэр. Ааспыт кыһын ый аҥаара кэмҥэ 60 кыраадыстаах тымныы турбута. Хата, бары этэҥҥэ кыс­таабыппыт. Ыаллары кииннэммит ититиигэ киллэрэргэ үлэлэһэбит. Турбалары суол алдьаныан иннинэ таһыммыппыт. Саҥа, үчүгэй кыамталаах хочуолунай тутуллуон наада. (Түүлээх нэһилиэгэ – Кыыл­лаайы сэлиэн­ньэтэ 5-6 кырдалларынан тарҕанан олорор. Онон балачча киэҥ-куоҥ миэстэни ылар бөһүөлэк диэххэ наада. Сылааһы тиэрдэр үөс турбалары тардыыга кырата суох ороскуоттары көрсүөх курдуктар. — П.И.).

 

— 50 миэстэлээх оҕо саадын дьиэтэ тутулла турар. Матырыйаала толору баар. Билигин 12 киһилээх биригээдэ үлэлии сылдьар. Эбийиэк «Үтүө дьыала» хамсааһын чэрчитинэн тутуллар. Алтынньыга үлэҕэ киллэрэр былааннаахпыт. Бүгүн дьоммор-сэргэбэр, манна баалларынан туһанан, махталбын этэн кэбиһиэхтээхпин. Элбэх субуотунньуктар ыытылыннылар, сыры ахсын 50-тан тахсалыы киһи кыттар. Мантан хаалбыт кэмҥэ киэргэтэр-тупсарар, ыраастыыр үлэлэр барыта субуотунньуктарынан быһаарыллалларыгар бэйэм да, дьонум да саарбахтыы барбаппыт.

 

Анал бүрүөһүннээх, аныгы ирдэбилгэ толору эппиэттиир спорт былаһаакката тутулла турар. Манна эмиэ дьоммор махтаныам этэ: нэһилиэк хас биирдии ыала 800-түү солкуобайы укпуттара. Ону таһынан, нэһилиэк куораттааҕы уонна Бороҕоннооҕу түмсүүлэрэ харчы киллэрбиттэрэ. Спонсордар 80 тыһ. солк. укпуттара. Бу харчынан 20 туонна таастаах кумаҕы, сиэмэнтэни, саас суол алдьаныан иннинэ, таһынан кэбиспиппит.

 

ТХМ граныгар тиксибит улуус 4 нэһилиэгин иһигэр киирсэбит. Сылгы баазатын тутууга көрүллэр граҥҥа эмиэ хапсыһан турабыт. Мантан хаалбыт кэмҥэ эбийиэктэр кыстыкка толору бэлэм буолалларыгар тиһэх күүстээх үлэҕэ түмсүөхпүт.

 

Салгыы баар балаһыан­ньаларын олохтоох оскуола дириэктэрэ, оҕо саадын сэбиэдиссэйэ, култуура дьиэтин үлэһитэ кэпсээтилэр. Олохтоохтор кэпсэтиигэ да, ыйытыыларга да көхтөөхтүк кытталлар эбит. Элэктэриичистибэ уота, буолан баран, бытарҕан тымныылар түһэн турдахтарына чаастатык баран сордуурун туһунан этэллэр. Ол иһигэр, гаас кэлэрин туһунан сураһааччылар кытары бааллар. Эдэрдэр, мэлдьи буоларыныы, түргэн тэтимнээх Интэриниэти токкоолоһоллор.

 

Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ салгыы Чэриктэйгэ уонна Өспөх нэһилиэктэригэр сылдьыталаата. Бу икки нэһилиэк сааскы халаан уутугар оҕустарбыттара. Олорор дьиэлэри таһынан, сүрүн хоромньу бөһүөлэктэр уулуссаларыгар уонна нэһилиэктэр икки ардыларынааҕы суолларга оҥоһуллубут. Чэриктэйгэ 900 миэтэрэ усталаах дамба алдьаммытын улуус көмөтүнэн оһорбуттар. Ууттан эмсэҕэлээбит ыалларга өрөспүүбүлүкэттэн 1815000 солк. харчы бэриллибит. Ил Түмэн гуманитарнай көмөтө, биир дойдулаахтар тмсүүлэрин, биирдиилээн спонсордар көмөлөрө оҥоһуллубут. Билигин бэдэрээлинэй киинтэн кэлиэхтээх көмөнү көһүтэллэр.

 

Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ дойду, өрөспүүбүлүкэ олоҕун-дьаһаҕын, итиэннэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин парламена бүддьүөт, бырамыысыланнас, култуура эйгэлэригэр сыһыаннаан ханнык үлэлэри ыыппытын туһунан сиһилии кэпсээтэ.

 

Ол курдук, Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков улуус уустук суоллаах-иистээх, ыраах сытар нэһилиэктэригэр оробуочай сырыыта көдьүүстээхтик түмүктэннэ.