Олонхо – неотъемлемая часть нашей многовековой духовной культуры, это богатство народа, которое мы должны передать будущим поколениям. Немногочисленный якутский народ богат традициями, силен уникальной генетической памятью и поэтому с уверенностью смотрит в будущее.

 

С признанием ЮНЕСКО Олонхо шедевром устного и нематериального наследия человечества в республике 2006–2015 годы были объявлены Десятилетием Олонхо. В эти годы проведена большая работа по сбору, сохранению, изучению и распространению эпоса. Сделанное высоко оценено ЮНЕСКО, поддержана инициатива о продолжении этой деятельности. Интерес к Олонхо, к изучению традиционного мировоззрения и философии народа саха стал всенародным.

 

Поддерживая предложения Национального организационного комитета по подготовке и проведению Десятилетия Олонхо, Глава Республики Саха (Якутия) объявил 2016–2025 годы Вторым Десятилетием Олонхо. На основании распоряжения Главы разработан перспективный план работы по дальнейшему сохранению и распространению эпоса. Необходима совместная работа Ассоциации Олонхо, общественности, всех заинтересованных лиц,  знатоков, энтузиастов, любителей Олонхо.

 

В 2016 году Ысыах Олонхо будет проведен в Верхоянском районе. Верхоянский улус издревле славится знаменитыми олонхосутами, здесь широко распространено устное народное творчество. Уже сейчас в этом северном улусе, несмотря на низкий уровень транспортной доступности, полным ходом идет подготовка к Ысыаху Олонхо.

 

Через несколько дней в столице Китайской народной республики г. Пекине состоится премьера спектакля «Туйаарыма Куо» на китайском языке, а Театр Олонхо представит на языке саха спектакльпо мотивам китайских легенд.

 

В 2016 году в серии «Эпические памятники  народов мира» будет издан эпос алтайского народа «Маадай Хара» на якутском языке, а олонхо «Дьулуруйар Ньургун Боотур» будет переведен на алтайский язык.

 

Для приобщения детей с раннего возраста к устному народному творчеству, культуре и духовности планируется наладить производство кукол по мотивам героического эпоса Олонхо,детские учреждения будут обеспечены куклами – персонажами Олонхо. Начата работа по созданию энциклопедии Олонхо и энциклопедии эпосов народов мира. Нас ждет большая, кропотливая и очень интересная работа, рассчитанная на многие годы.

 

Дорогие якутяне! Желаю вам крепкого здоровья, мира и согласия, счастья и благополучия! Пусть работа по сохранению, увековечению и пропаганде богатейшего историко-культурного наследия станет опорой процветания нашей Родины и источником стабильности для благополучной жизни! 

 

 

 

 

Олоҥхо – биһиги норуоппут түҥ былыргыттан илдьэ кэлбит, бүөбэйдээбит, сайыннарбыт, бүгүҥҥү дьоҥҥо уонна кэнэҕэски ыччакка кэс тыл оҥостон уунар сүдү баайа. Баай үгэстэрдээх, умнуллубат сиэрдээх-туомнаах омук аҕыйаҕыттан, элбэҕиттэн тутулуга суох хаһан баҕарар ордук күүстээх, чиҥ тирэхтээх, инникигэ дьулуурдаах буолар. 

 

Саха олонхото 2005 с. киһи аймах бастыҥ тылынан уус-уран айымньытынан билиниллибитин кэннэ 2006-2015 сс. Олоҥхо уон сыла биллэриллибитэ. Бу ааспыт уон сыл устатыгар олоҥхону хомуйууга, харыстааһыҥҥа, тылбаастааһыҥҥа уонна тарҕатыыга балайда утумнаах үлэ барда. Ол түмүгүн ЮНЕСКО үрдүктүк сыаналаата, бу үлэни салгыыр туһунан этиини өйөөтө. Олоҥхо эйгэтэ, олоҥхону билинэр, ылынар дьон, ордук ыччат ортотугар, элбээн, эбиллэн иһэр.

 

Олоҥхо Уон сылын бэлэмниир уонна ыытар Саха Өрөспүүбүлүкэтин национальнай тэрийэр кэмитиэтэ киллэрбит этиитин өйөөн, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана 2016-2025 сылларга Олонхо иккис Уон сылын биллэрбитэ. Ити дьаһалга олоҕуран олоҥхону харыстааһын уонна тарҕатыы кэскиллээх былаана оҥоһуллар. Бу үлэҕэ «Олоҥхо» ассоциация, общественность, олоҥхону сөбүлүүр, сэҥээрэр дьон барыта кыттара ирдэнэр.

 

Кэлэн иһэр 2016 сылга Олоҥхо ыһыаҕа Дьааҥы улууһугар тэриллиэҕэ. Кырдьаҕас Дьааҥы сирэ былыр-былыргыттан ааттаах-суоллаах олоҥхоһуттардаах, саха олоҥхото киэҥник тарҕаммыт уһук хотугу сирэ. Бу уустук суоллаах-иистээх ыраах дойду дьоно-сэргэтэ Олоҥхо ыһыаҕар дьоһуннаахтык бэлэмнэнэр.

 

Аҕыйах хонугунан Кытай Өрөспүүбүлүкэтин киинигэр Пекин куоракка саха олоҥхото – «Туйаарыма Куо» спектакль кытай тылынан туруоруллуоҕа, оттон Олоҥхо театра кытай норуотун үгэстэригэр олоҕурбут спектаклы сахалыы оонньоон көрдөрүөҕэ. 2016 сылга «Аан дойду норуоттарын эпостара» кинигэ сериятыгар алтай омук эпоһа «Маадай хара» сахалыы тылбаастанан тахсыаҕа, онтон «Дьулуруйар Ньургун Боотур» олоҥхону алтайдар бэйэлэрин тылларыгар тылбаастаан таһаарыахтара.

 

Оҕо аймаҕы олоҥхо эйгэтигэр салгыы чугаһатар туһуттан олоҥхо персонажтарыттан таҥыллыбыт бастакы сахалыы куукулалар комплектара оонньуур оҥорор заводтарга анаан оҥоһуллан оҕо саадтарыгар тарҕаныахтара. Олоҥхо энциклопедиятын уонна Аан дойду эпостарын энциклопедиятын оҥоруу өр сыллаах үлэтэ саҕаланна. Иннибитигэр кэскиллээх соруктар, барыбытын үгүс үлэ күүтэр.

 

Ытыктабыллаах Саха Сирин олохтоохторо! Эһиэхэ чэгиэн туругу, дьолу-соргуну, ситиһиилэри, этэҥҥэ буолууну баҕарабын! Норуот культуратын харыстаан, үөрэтэн, байытан тарҕатыы кэскилбитин түстүүрбүтүгэр төһүү күүс буоллун, төрөөбүт дойдубут сайда-чэчирии турдун!

 

Александр Жирков