О деятельности  хозяйства «Чуйя» рассказал руководитель Святослав Кириллин.  Александра Жиркова интересовали многие вопросы, связанные с состоянием хозяйства и коллектива на текущий момент. В данное время  дойными являются 70 коров, то есть 80% от их поголовья. Используют 16 штук доильного аппарата «Елочка». В этом году должны подключить газоснабжение, что позволит поддерживать  нормальную температуру и влажность в помещении. Для хозяйства остро стоит вопрос обеспечения стабильности коллектива, поэтому в летнее время, идя навстречу работникам, установили график работы для доярок через один день. Коллективные предприятия и личные хозяйства населения улуса заинтересованы в улучшении местной симментальской породы через скрещивание со степной красной породой. Исходя из этого, больше покупают бычков. Глава улуса Николай Старостин доложил спикеру, что руководство улуса предложило Министерству сельского хозяйства республики передать полномочия по осеменению улусу и наслегам. 

 

В селе Хоробут возводится каменное здание школы на 220 мест с общей площадью 3880 кв. м.  Строительная площадка занимает 1,2 гектара земли. Начатые в 4 квартале 2014 г., работы  должны быть завершены в 4 квартале 2015 г., если получится, то к началу нового учебного года. Об этом спикеру дал обещание непосредственный ответственный за строительство объекта, первый заместитель директора ООО «Адгезия» - главного подрядчика  Павел Васильев. Особенность возведения объекта заключается в том, что разноплановые работы ведутся одновременно. Например, пока идут работы по завершению корпуса в целом, на первом и втором этажах протягивают системы электро- и теплоснабжения, вставляют окна, начинают штукатурить. Школа будет располагать автономной котельной, наладка оборудования которой начнется со следующей недели. Строительные материалы в основном завезены, в настоящее время недостающие подвозят. Председатель Ил Тумэна поставил задачи  завершения строительства в срок, не замедляя темпов работ. Александр Жирков заострил внимание на ветхое состояние деревянного моста через речку Суола, что затрудняет прохождение крупнотоннажных машин. Поэтому материалы следует доставить, пока позволяют проехать мелководные места на речке.

 

Далее глава наслега Валерий Колосов  показал Александру Жиркову и Александру Романову значимую для села систему из 6 дамб. Эта уникальная в нашей республике мелиоративная сеть, действующая по принципу лиманного орошения, позволяла ежегодно получать   высокие урожаи, но изношенность системы требует капитального ремонта, необходимые средства для  этого мелиоративным организациям не предусмотрены.  То, что с ситуацией на месте ознакомился спикер парламента, обнадеживает жителей на положительное решение проблемы.

 

Также во время рабочей поездки в Мегино-Кангаласский улус Александр Жирков и Александр Романов  ознакомились с ходом строительства каменного здания детского сада в наслеге Дьаҥхаады. 

 

 

 

Депутаттары кытта бу күн улуус баһылыга Николай Старостин, оройуон Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин, улуустааҕы тыа хаһаайыстыбатын управлениетын начальнига Иван Аргунов уонна  үөрэх управлениетын начальнигын эбээһинэһин толорооччу Ирина Черкашина үлэлэстилэр.

 

Александр Жирковка «Чүүйэ» хаһаайыстыба билиҥҥи туругун салайааччы Святослав Кириллин сырдатта. Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлэ, хаһан да буоларын курдук, үлэ ымпыгар-чымпыгар тиийэ ыйыталаста. Коллектив туһунан, үлэһиттэр хайдах үлэлии сылдьалларын, сүөһү аһылыгын састаабын, сүөһүлэр атыыга төһө баралларын, сиэмэлээһин үлэтин уонна үлэ-хамнас онтон да атын хайысхаларын. Билиҥҥи туругунан, «Чүүйэ» хаһаайыстыбаҕа ынах 80 бырыһыана, ол эбэтэр, 70 ынах ыана турар эбит. 16 «Елочка» ыыр аппараат үлэлэтиллэр. Гааска быйыл, дьэ, холбонуохтаахтар. Гаас оттук сылааһа улахан тымныыларга наада буолуон сөп уонна салгыны хамсатар ситимниин дьүөрэлэһэн комплекс иһэ сиигэ суох, кураанах буоларын хааччыйыахтаах. Инникитин коллектив састааба хамсаабат буоларын ситиһии соруга сытыытык турар. Оттон бу сайыҥҥы күннэргэ, үлэлииллэригэр сынньалаҥ соҕус буоллун диэн, иккилии ыанньыксыты биирдии күнүнэн солбуһуннаран үлэлэтэ сылдьаллар эбит. Биллэн турар, ол хамнас аахсалларыгар охсуулаах буолара сэрэйиллэр. Улуус хаһаайыстыбалара, биирдиилээн ыаллара истиэп кыһыл боруодатын хаанынан олохтоох симментал хаанын саҥардарга интэриэстээхтэр. Ол иһин ордук хото, оҕустары атыылаһа сатыыллар. Оттон сиэмэлээһин үлэтигэр улуус салалтата Тыа хаһаайыстыбатын министерствотыгар бу хайысха сүрүн боломуочуйаларын улууска уонна нэһилиэктэргэ биэрэр туһунан этии киллэрбитин баһылык Николай Старостин спикергэ иһитиннэрдэ.

 

Хорообут нэһилиэгэр тутулла турар саҥа таас оскуола уопсай иэнэ 3880 квадратнай метр. Тутуу үлэтэ 1,2 гектары ылар иэннээх сиргэ бара турар. «П» буукубалыы быһыылаах оскуола 220 үөрэнээччи үөрэнэригэр суоттаныллар. 2014 сыл төрдүс кварталыгар саҕаламмыт тутуу 2015 сыл төрдүс кварталыгар, кыалларынан, үөрэх дьыла саҕаланыытын да көрсө, бэлэм буолуохтаах. Ону Александр Жирковка тутууну быһаччы хонтуруоллуур салайааччы, кылаабынай бэдэрээтчит ‒ «Адгезия» хааччахтаммыт эппиэтинэстээх тэрилтэ директорын бастакы солбуйааччы Павел Васильев эрэннэрдэ. Тутуу биир уратытынан үлэтин араас-араас хайысхалара тэҥҥэ ыытылла тураллара буолар эбит. Ол курдук, көҥдөйө ситэриллэ турарын сэргэ, бастакы этээскэ электро-уотун ситимэ тардыллыбыт, иккис этээскэ тардыыта саҕаланыахтаах. Устукатууркатын үлэтин эмиэ саҕалыахтаахтар. Түннүктэрин олордон бараллар. Ититиллиитин ситимэ эмиэ тардыллар. Оскуола бэйэтэ туспа хочуолунайдаах буолар. Ол эмиэ тэҥҥэ тутулла турар. Толору хааччылыытын оҥоруу үлэтэ кэлэр нэдиэлэттэн саҕаланыахтаах. Туту матырыйаалын үксэ баар, тиийбэтэ таһылла турар. Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлэ тутууну бытаардыбат, ыйыллыбыт болдьоҕор бүтэрэр соругу туруорда. Бөһүөлэккэ Суола үрэҕи туоратан киллэрэр мас муосталара эргэрэн, улахан уйуктаах таһаҕас массыыналарын сатаан аһарбат буолан, оломунан тутуу матырыйаалын туораталлар. Ити сэрэхтээх балаһыанньаҕа Александр Жирков болҕомтотун уурда. Онон наада буолар тутуу матырыйаалын барытын сайынын таһынан кэбиһэр сорук тутааччылар иннилэригэр турар.

 

Салгыы Александр Жирков уонна Александр Романов Суола үрэх Хорообуттааҕы быһыттарын ситимигэр сырыттылар. Нэһилиэги абыраан турар ситим 6 быһыттан турарын олотоох баһылык Валерий Колосов спикергэ быһаарда. Сүрүн, ууну бырахтарар уонна бастакы, иккис, үһүс, төрдүс диэн быһыттар. Балар бары эргэрэннэр, сорохторо ууну туппат буоланнар, барыларыгар өрөмүөн үлэтэ эрэйиллэр эрээри, сөптөөх үп-харчы мелиорация билиҥҥи сулууспатыгар көрүллэ илигэ хорообуттары дьиксиннэрэр. Хас сайын аайы өлгөм үүнүүнү ылалларыгар сүрүн тирэх буолар халытан нүөлсүтүү (лиманнай) республикаҕа ураты ситимэ саҥардыыны эрэйэрэ ырааппыта биллэр. Парламент Бэрэссэдээтэлэ миэстэтигэр кэлэн балаһыанньаны билсибитэ, кэлэр сылга, мелиорация үлэлэригэр, чуолаан, Хорообут быһытын ситимин быыһыырга, сөптөөх үп-харчы көрүллүө дуо диэн эрэл ыйытыгы үөскэтэр.

Александр Жирков уонна Александр Романов салгыы Дьаҥхаады нэһилиэгэр тиийэннэр, таас оҕо саадын тутуу үлэтин кытта билистилэр.

 

Парламент Бэрэссэдээтэлэ уонна Государственнай Мунньах тутуу боппуруостарын сүрүннэһэр комитетын салайааччыта улууспутугар тыа хаһаайыстыбатын уонна тутуу боппуруостарынан кэлэн барыылара Ил Түмэн өттүттэн улуус экономикатын ити эйгэлэригэр үлэ барыытын быһаччы сүрүннэһэргэ ылсыыларын быһыытынан эмиэ сыаналыахха сөп. Ити түмүктэрэ кэлэр сылларга баайыллан тахсыахтара.