СР Президенэ Е.А.Борисов республикаҕа 2014 сылы Арктика сылынан биллэрбитинэн  сибээстээн, Уһук Хоту сир тыйыс усулуобуйатыгар олорор, үлэлиир дьоҥҥо государственнай политика ханнык тосхоллорунан ыытыллыахтааҕын итиэннэ Ил Түмэн саҥа талыллыбыт састаабын үлэтин сиһилии билиһиннэрэр сыаллаах Василий Местников улуус 9 нэһилиэньэлээх пуунун хабан сырытта. Орто Халыма оройуона киэҥ сири тайаан сытар төрүт сахалар түөлбэлээн олохсуйан олорор тыа хаһаайыстыбатынан дьарыктанар хоту оройуоннартан ураты оройуон. Онон депутат көрсүһүүлэригэр ити политика олоххо киириитин улуус дьоно-сэргэтэ улаханнык сэҥээрэ, эрэнэ күүтэллэрин биллэрэллэр.

 

Ол курдук депутат Арҕахтаах, Эбээх, Сыбаатай, Өлөөкө-Күөл, Налимскай, Хатыҥнаах, Сылгы-Ыытар, Березовка нэһилиэктэригэр массыынанан, сорох сиргэ күн-дьыл туруга мэһэйдээн, “Буранынан” айаннаан, тиийэн, нэһилиэк баһылыктарын, олохтоох Сэбиэт депутаттарын, нэһилиэнньэни, ону тэҥэ Орто Халыма куоратыгар муниципальнай тэриллии аппаратын үлэһиттэрин, куорат, оройуон Сэбиэтин депутаттарын, тэрилтэлэр салайааччыларын, куорат олохтоохторун кытта көрсөн, туруоруммут сыалын-соругун ситистэ.

 

Норуот депутата нэһилиэнньэни кытта көрсүһүүтүгэр бэһис ыҥырыылаах парламент сокуону оҥорууга үлэлиир көҕүлээһиннэрин, кылгас кэмҥэ хайдах былааннаах үлэ барбытын уонна инники былааннары иһитиннэрдэ, маны тэҥэ республикабыт президенэ Е.А.Борисов Ил Түмэҥҥэ туһаайбыт Анал этиитин чэрчитинэн Арктиканы сайыннарыыга туруорар соруктарын сиһилии билиһиннэрэн, дьону кытта санааларын үллэһиннэ, нэһилиэнньэ туруорсууларын бэлиэҕэ ылла. Василий Местников тыа хаһаайыстыбатын салаата инники сайдыытыгар саҥа сокуон ылыллан, хамсааһын тахсыахтааҕын кэпсээтэ итиэннэ ынах сүөһүнү, сылгыны иитиигэ нэһилиэк таһымыгар анал программалары ылынан, бөдөҥ хаһаайыстыбалары тэринэн, тыа дьоно үлэлээх-хамнастаах буолуутугар сүбэлэрин түмэн үлэлииллэригэр ыҥырда.

 

Көрсүһүүлэр кэмнэригэр дьон-сэргэ хоту сиргэ тыа хаһаайыстыбатын салаатыгар быһаарыллыбатах боппуруостар үгүстэрин, ону таһынан суол-иис, транспорт, авиация, ас-таҥас, уматык, тиэйии-таһыы, үүтү, булду-аһы батарыы эйгэлэригэр уустуктар баалларын ыйдылар. Ол эрээри бу көрсүһүүлэргэ кинилэр баар итэҕэстэри-быһаҕастары хатылаабакка, быйыл Арктика сылынан  сибээстээн, хоту сир олохтоохторугар ураты болҕомто ууруллан эрэринэн, онно харда быһыытынан тугу утары уунабыт, үлэни-хамнаһы миэстэтигэр хайдах олохтоохтук тэринэбит диэн боппуруоһу көтөхтүлэр.  

 

Нэһилиэнньэ үлэһит араҥата, маны тэҥэ ытык кырдьаҕастар тыа хаһаайыстыбатын салаатын сөргүтүү боппуруоһа күүскэ турбутун бэркэ сэргээтилэр, сайылыктааһын, күрүө-хаһаа, хотон тутуутун, булт-ас, оҥорон таһаарар бородууксуйаны батарыы, тиэйии-таһыы үлэлэрин тула бэйэлэрин сүбэлэрин, көрүүлэрин эттилэр итиэннэ ынах сүөһүнү, сылгыларын холбоон бэйэ аһын-таҥаһын билиҥҥи ирдэбилгэ эппиэттиир гына оҥорон таһаарыы боппуруостарыгар өйөбүл баар буоллаҕына, үлэлиэхпит диэн биир санаалаахтарын биллэрдилэр.