Сис кэмитиэт мунньаҕар Ил Түмэн депутаттара Антонина Григорьева, Марфа Филиппова, Петр Аммосов, Михаил Габышев, Семен Иванов, республика үөрэхтээһиҥҥэ, Тыа хаһаайыстыбатыгар уонна аграрнай политикаҕа, Культураҕа уонна духуобунай сайдыыга министерстволарын бэрэстэбиитэллэрэ, Уус-Алдан улууһун муниципальнай тэриллиилэрин баһылыктара, улуус мунньаҕын депутаттара, үөрэх управлениетын специалистара, оскуолалар салайааччылара уо.д.а. кытыннылар.

 

П.В.Аммосов аатынан Тулуна оскуолатын үлэһиттэрин оҥоһуктарын быыстапкатын көрүү, саҥа тутуллуохтаах “Татыйык” оҕо саадын бастакы акылаатын түһэрии сиэрин-туомун кэнниттэн тыа оскуолаларын сайыннарыыга араас таһымнаах былаас салаалара бииргэ үлэлээһиннэрин туһунан боппуруоһу дьүүллэһэр киэҥ ыҥырыылаах мунньах үлэтэ норуот депутата Антонина Григорьева дакылаатынан аһылынна. Депутат “Үөрэхтээһин туһунан” Саха Републикатын сокуонун, республика бастакы Президенэ Михаил Николаев көҕүлээбит “Музыка – барыбытыгар!” бырайыагын олоххо киллэрии, Тулунаҕа баар музыкальнай кылааһы сайыннарыы, үөрэхтээһин ситимигэр аутсорсины киллэрии, үөрэхтээһини сайыннарыыга сокуону таһаарар, ситэриилээх, муниципальнай былаастар хардарыта бииргэ үлэлээһиннэрин тустарынан боппуруостарга көрүүлэрин иһитиннэрдэ.

 

Улуус баһылыга Алексей Федотов Тулуна нэһилиэгин сайдыытыгар оскуола оруолун, нэһилиэк инники кэскиллээх боппуруостарын туһунан мунньах кыттыылаахтарыгар билиһиннэрдэ. Республика Культураҕа уонна духуобунай сайдыыга министерствотын сүрүн специалиһа Алла Перфильева Культура сылынан сибээстээн бу хайысхаҕа бара турар үлэлэри билиһиннэрдэ. Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл политикатыгар министерство бэрэстэбиитэлэ Алексей Петров агро-сокуолаларга министерство өттүттэн ханнык өйөбүл көрүллэрин, туох граннар баалларын быһаарда.  Үөрэхтээһин министерствотыттан көһө сылдьар мунньах үлэтигэр кыттыбыт  Наталья Ситникова агро-оскуолаҕа көрүллэр үбүлээһин итиэннэ “Үөрэхтээһин туһунан” республика сокуонун тустарынан мунньах кыттыылаахтарыгар сиһилии быһааран биэрдэ.

 

Тулуна оскуолатын директора  Федот Бысыин тыа сирин оскуолаларын инники сайдыыларыгар ыытыллар үлэҕэ түөрт хайысханан этиилэри киллэрдэ. “Кулун тутар 24 күнүгэр Нуораҕана орто оскуолатыгар ыытыллыбыт республика 62 агро-оскуолаларын мунньаҕын кыттыылаахтара миигин бу бүгүҥҥү мунньахха тиэрдэргэ туруорсубут этиилэрэ.

 

 

 

 

Быйыл агро-оскуолаларга алын сүһүөх кылаастар эбии үбүлээһинтэн тохтотуллууларын үбүлээһиҥҥэ төттөрү киллэрии, оскуолаҕа агрохайысхаҕа оҕону биир ситиминэн үөрэтии (тоҕо диэтэххэ, бастакы кылаастан үөрэтии 2010 сылтан кэлимнник баран испитэ, ол 2013-2014 үөрэх сылыттан быстар туруктанна) болҕомтоҕо ылыллыахтарын наада. Онон бастакытынан, оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын тэрийиигэ икки боппуруоска  тохтуубун. Ол курдук, оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын тэрийиигэ хонтуруоллуур тэрилтэ 30-ҕа чугаһаата, бу үлэни күүскэ атахтыыр. Маны хайдах эрэ быһаарыахха, судургутутуохха.

 

Иккиһинэн, лааҕыр үлэтин үбүлээһиҥҥэ билиҥҥи схеманан “оскуола -төрөппүт-оскуола” харчы кэлиитэ олус уустугурда. Онон маны урукку схематыгар төннөрүөххэ. Үсүһүнэн, биһиги агро-оскуолабытыгар үөрэнэ кэлиэн баҕалаах элбэх: агро хайысхалаахпыт таһынан спортивнай филиаллаахпыт. Олордор сирбит суох. Онон тыа сирин оскуолатыгар интернат боппуруоһа турар, дьиҥинэн, база баар. Төрдүһүнэн, “Музыканы – барыбытыгар!” бырайыагы олоххо киллэриигэ оҕолорго табыгастаах программаларга оҥоруохха.

 

Биһиги бу хайысхаҕа кэскиллээхтик үлэлииргэ былааннанабыт. Бэйэбит үбүлэнэн, попечителлэрбит өйөөннөр, манна 208,5 тыһыынча харчыны уктубут. Музыканы оскуолаҕа киэҥник киллэриигэ кадр боппуруоһугарболҕомтону ууруохха. Музыкальнай оскуола филиала буоларга икки штаты туруорсабыт. Түгэнинэн туһанан, хайа баҕарара саҕалааһыннарбытын өйүүр, өйдүүр уонна тирэх буолар дьоммутугар, оскуолабыт выпускниктарыгар, Ил Түмэн депутаттарыгар Семен Ивановка, Петр Аммосовка махталбытын тиэрдэбит”, -- диэн эттэ оскуола директора.

 

В.В.Алексеев аатынан Мүрүтээҕи уолаттар гимназияларын директора Петр Местников этэринэн, кэлиҥҥи кэмҥэ үөрэх тэрилтэлэрэ аутсорсиҥҥа көһүүлэрин туһунан кэпсэтии барарынан сибэстээн, улууска ити хайысхаҕа бюджекка 2014 сылга 616,6 штат, ол иһигэр оҕо саадтарыгар 181,9, эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэригэр 26,5, оскуолаларга 410,25 штаттаах үлэһит көрүллүбүт. “Ити салааҕа ыйга барыта 7744282 солкуобай, сылга хамнас фондатыттан 92931384 солкуобай көрүллэр. Мантан көстөрүнэн, үп-харчы өҥөнү оҥорор тэрилтэлэр үлэлэрин төлөбүрүгэр барыахтаах. Бу Уус-Алдан улууһугар үөрэхтээһин тэрилтэлэрин техническэй үлэһиттэрин 60 бырыһыана сарбылларыгар тиэрдиэ”, -- диэн этэр Петр Местников.
Салгыы дакылаат сүнньүнэн тыл эппит “Мичээр” оскуола иннинээҕи үөрэхтээһин тэрилтэтин сэбиэдиссэйэ Күннэй Жиркова улууска барыта оскуола иннинээҕи 35 үөрэхтээһин тэрилтэтэ, 4 оскуола-саад 1629 оҕону хабан үлэлии-хамсыы олорорун, бу эйгэҕэ туох ситиһиилэр-итэҕэстэр баалларыгар тохтоон, быһыыны-майгыны билиһиннэрдэ. Кини кэнники сылларга оҕо саадын тутууга улахан болҕомто ууруллубута харахха быраҕыллар буолбутун, оҕо тэрилтэлэрин коллективтара материальнай-техническэй базаны бөҕөргөтүүгэ араас хабааннаах үлэлэри тиһигин быспакка ыыталларын бэлиэтээн туран, кэккэ итэҕэстэри туоратар наадатын ыйда. Ол курдук баһаартан сэрэхтээх буолууга тэрилтэ тас олбуорданыыта, уулаах резервуарынан, видеонаблюдение тэриллэринэн хааччыллыыта, үлэһиттэргэ аттестацияны ыытыыга үп көстүүтэ билигин да ыарахаттардааҕа бэлиэтэннэ. Күннэй Жиркова оскуола иннинэ үөрэхтээһиҥҥэ ФГОС киириитинэн оҕо тэрилтэлэригэр Интернет өҥөтүн үбүлээһиҥҥэ субвенцияттан көрүллүөхтээҕин туруоруста.

 

Ити курдук Уус-Алдан улууһун үөрэхтээһинин эйгэтин үлэһиттэрэ тыа сирин оскуолатын сайыннарыыга элбэх дьыалабыай этиилэри оҥордулар. Мунньахха кыттыбыт  Ил Түмэн депутаттара республика тыатын сирин оскуолаларын сайыннарыыга сокуону таһаарар уорганнар өттүлэриттэн туһааннаах сокуоннарынан оҥоһуллар өйөбүлү тупсарыыга туох үлэ барарын билиһиннэрдилэр, дьүүллэһиллэр боппуруоска  тус көрүүлэрин, санааларын үллэһиннилэр.

 

Антонина Григорьева түмүк тылыгар тыа оскуолаларын сайыннарыыга  сокуону таһаарар, ситэриилээх, муниципальнай былаастар хардарыта бииргэ үлэлииллэрэ эрэйиллэрин бэлиэтээтэ итиэннэ бу саҕаламмыт үлэ уопутун инникитин салгыы сайыннарарга ыҥырда.