Саха Республикатын народнай депутаттара ахсынньы 14 күнүгэр Ил Түмэн XXXIX уочараттаах пленарнай мунньаҕар Саха сирин 2013 сыллаах государственнай бюджетын бүтэһик ааҕыыга ылыннылар.
 
Бу боппуруоска мунньах кыттыылаахтарын иннигэр Ил Түмэн бюджеккэ, үпкэ, түһээн уонна сыана политикатыгар, бас билии уонна приватизация боппуруостарыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Александр Уаров дакылааттаата.
 
Кини этэринэн, Саха сирин 2013 сыллаах государственнай бюджетын барылыгар үлэ ыйы быһа барда. Онно Ил Түмэн депутаттара уонна бырабыыталыстыба чилиэннэрэ кыттыылаах анал бөлөхтөр, парламент тустаах кэмитиэтэ үлэлээтилэр.
 
Александр Уаров этэринэн, дьүүллэһиигэ 40-чэ депутат кытынна, ол түмүгэр 247 көннөрүүлэр киирбиттэриттэн 160-на ылылынна.
 
2013 сыллааҕы бюджет докуотун кэриҥэ  124,8 миллиард солкуобай буолуохтаах.
 
Нолуок дохуота 63,18 миллиард солкуобай былааннанна, ол иһигэр, тэрилтэлэр киллэриммит барыстарыгар нолуок 27,77 миллиард солкуобай, физическэй сирэйдэр дохуоттарыгар нолуок 15,14 миллиард солкуобай, тэрилтэлэр баайдарыгар-дуолларыгар нолуок 7,38 миллиард солкуобай, сир баайын хостооһуҥҥа нолуок 8,46 миллиард солкуобай уо.д.а.
 
Нолуоктан киирбэт дохуоттар кэриҥнэрэ 5,8 миллиард солкуобайынан былааннанна. Федеральнай бюджеттан дотация 53,17 миллиард солкуобай буолар. Итини тэҥэ, дохуот чааһыгар араас субсидиялар, субвенциялар, бюджет икки ардыларынааҕы трансфертар киириэхтэрэ.
 
Саамай бөдөҥ нолуогу төлөөччүнэн «АЛРОСА» ААО буолар буоллаҕына, кэлэр да сылга ол уларыйбат – бу хампаанньа 2013 сылга республика хааһынатын 29,56 миллиард солкуобайынан толорор былааннаах. Кини кэнниттэн 5,1 миллиард солкуобайы «Сургутнефтегаз» ААО, «Якутуголь» ААО 4 миллиард солкуобайы, «Востокнефтепровод» ХЭО 2,1 миллиард солкуобайы республика бюджетыгар киллэрэр буоллулар.
 
Республика бюджетын уопсай кэриҥэ 131,3 миллиард солкуобай буолуохтаах. Ороскуоттар сүрүн өттүлэрэ республикатааҕы тутаах тосхоллорго туһаайыллаллар. Ол курдук, доруобуйа харыстабылыгар 16,3 миллиард солкуобай, үөрэҕирии сайдыытыгар 21 миллиард солкуобай, нэһилиэнньэ социальнай боппуруостарын өйөөһүҥҥэ 10,6 миллиард солкуобай көрүллэр.
 
2013 сылга бюджет дефицитэ 6,49 миллиард солкуобай буолара сабаҕаланар. Кэлэр сыллааҕы республика бюджетэ социальнай хайысхалаах буолар.
 
Ил Түмэн пленарнай мунньаҕар Саха Республикатын Президенэ Егор Борисов кытынна. Дьүүллэһиигэ Саха Республикатын народнай депутаттара Николай Чаусскай, Николай Костромин, Ольга Макиенко, Владимир Федоров, Андрей Кривошапкин, Александр Морозкин уо.д.а. бэйэлэрин санааларын эттилэр. Куоластааһын түмүгэр Саха сирин 2013 сыллааҕы государственнай бюджетэ ылылынна.
 
Ил Түмэн пресс-сулууспата