Олоҥхо Уон сылын бэлэмнээн ыытыыга Саха Республикатын Национальнай тэрийэр кэмитиэтин мунньаҕын саҕаланыытыгар быйыл ыытыллыбыт Олоҥхо күннэрин түмүктэрин туһунан сүрүн иһитиннэриилэри республика  культуратын уонна духуобунай сайдыытын министрин бастакы солбуйааччыта Туйаара Пестрякова итиэннэ үөрэх министрин солбуйааччы Евдокия Никифорова оҥордулар.

 

 “Быйыл Олоҥхо күнэ сэтинньи  25 күнүттэн ахсынньы 15 күнүгэр диэри ыытылынна. Бастакы сылларга Олоҥхо күнэ биир-икки күн эрэ буолара, онтон нэдиэлэ, декада устатыгар барар буолбута, билигин 20 күҥҥэ тиийэ кэҥээтэ. Олоҥхо күннэрин программатыгар республика бары кэриэтэ улуустарыттан кыттарга этиилэр, сайаапкалар киирэллэр.  Олоҥхо күнүн тэрийиигэ сыл ахсын Москваҕа уонна Санкт-Петербурга баар республика Бастайааннай бэрэстэбиитэлистибэлэрэ кытталлар. Дьон-сэргэ ортотугар бу Күннэр уонна олоҥхо тустарынан уопсай өйдөбүл олохсуйда”, -- диэн бэлиэтээтэ республика культураҕа уонна духуобунай сайдыыга министрин бастакы солбуйааччыта Туйаара Пестрякова.

 “Үөрэх министерствота, Национальнай оскуолалары чинчийэр научнай институт, республикатааҕы Олоҥхо ассоциацията олоҥхо эйгэтин салгыы кэҥэтэр сыаллаах Олоҥхо күннэрин тэрийэн ыытыыга кытталлар. Бастатан туран, республикатааҕы Олоҥхо киинэ уонна Үөрэх министерствота “Бэс чагда” оҕо доруобуйатын тупсарар кииҥҥэ быйыл 203 оҕо, 13  уһуйааччы 18 улуустан кэлэннэр, доруобуйаларын тупсардылар уонна манна улахан үлэ барда. Уһуйааччылар оҕолорго 21 күн маастар кылаастары көрдөрөн дьарыктаатылар. Былырыын Олоҥхо Национальнай кэмитиэтигэр оҕоҕо олоҥхо эйгэтин кэҥэтиэххэ диэн боппуруос турбута,” – диэн үөрэх министрин солбуйааччы Евдокия Никифорова дьоҕурдаах оҕолору олоҥхо эйгэтигэр киэҥник сыһыарыыга туох үлэ ыытылларыгар тохтоон, элбэҕи  кэпсээтэ.

 

Ол курдук оскуола иннинээҕи саастаах оҕолору иитиигэ фольлорга аналлаах оонньуу суолтатын үрдэтиигэ быйыл фестивалы ыытыллыбыт, онно араас куукулалар, сайыннарар оонньуурдар куонкурустара ыытыллыбыт. Фестиваль түмүгэр Олоҥхо Уон сылын тэрийэн ыытыыга СР Национальнай кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков  сылдьан, маастардары кытта кэпсэтэн, кыайыылаахтарга үс степеннээх дипломнары туттарбыт.

 

Александр Жирков оҕолору үөрэтиигэ-иитиигэ туттуллар саха норуотун фольклорун, эпоһын темаларыгар национальнай куукулалар, оонньуурдар бэйэ оҥоруута буолбакка, оҕо кэрэхсиир гына фабрикаҕа оҥоһуллубут үчүгэй хаачыстыбалаах буолуохтаахтарын, ону оҥорторуу үбүлээһинин министерство былааныгар киллэрэн, 2015 сылга оҕо саадтарыгар дэлэйдик тарҕатар наадатын эттэ. Иккиһинэн, Александр Жирков оҕолор олоҥхоҕо уонна оһуохайга  күрэхтэригэр кыайбыттары наҕараадалааһыҥҥа университет салалтатын өйөбүлүнэн көмө баарын, ол эрээри инникитин бу боппуруоһу Үөрэх министерствота быһаарара эрэйиллэрин бэлиэтээтэ.

 

Республика федеративнай сыһыаннаһыыларга уонна тас сибээстэргэ министрин солбуйааччы  Фаина Соколова тас дойдуларга элбэх саха олорорун, кинилэр төрөөбүт республикаларын аан дойду таһымыгар сырдатыыга кылааттарын киллэрэллэрин туһунан кэпсээтэ.

 

«Үс Хатыҥ» этнографическай комплекс директора, «Эллайаада» этнокультурнай холбоһук салайааччытын солбуйааччы Вильям Яковлев саха норуотун культуратын аан дойду таһымыгар киэҥник сырдатар үлэҕэ холбоһук көхтөөхтүк кыттарын бэлиэтээтэ. Кини республика Правительствота Саха сирин күннэрин Румынияҕа, Польшаҕа, Германияҕа, Канадаҕа, Турцияҕа, Японияҕа, Аляскаҕа уо.д.а. ыытарыгар саха культуратын, ыһыаҕын сиэрин-туомун көрдөрүүгэ элбэхтэ кыттыбыттарын туһунан иһитиннэрдэ. Кини этэринэн, общественнай тэрилтэ күүһүнэн 2014 сылга Америкаҕа Гуалала куорат пааркатыгар бэс ыйын 18-21 күннэригэр Саха сирин культуратын күннэрин чэрчитинэн уус-уран быыстапкалар, спектакль туруоруллуохтаахтар.

 

Мунньах үһүс боппуруоһугар Олоҥхо Уон сылын тэрийэн ыытар республика Национальнай кэмитиэтэ итиэннэ ХИФУ кыттыгас бырайыактарын былаанын уонна кыргыз норуотун «Манас» эпоһын сахалыы тылбааһын ЮНЕСКО штаб-квартиратыгар сүрэхтээһини тэрийэн ыытыыны быһаарыыга  республика федеративнай сыһыаннаһыыларга уонна тас сибээстэргэ министрин солбуйааччы Фаина Соколова,  ХИФУ-тан тылбааска эппиэттээх салайааччы Сергей Васильев иһитиннэрии оҥордулар.

 

Мунньах кыттыылаахтара норуоттар икки ардыларынааҕы культурнай сибээстэри кэҥэтии тематыгар “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхо английскай тылга тылбаастаныытын, кыргызтар “Манас” эпостарын сахалыы тылбаастааһын, кинигэ быһыытынан таһаарыы тула кэпсэттилэр. “Манаһы” тылбаастааһыҥҥа эппиэттээх салайааччы Сергей Васильев этэринэн, “Манас” тылбааһа бүтэн, ким автор буолара уонна научнай өттүнэн быһаарыылара оҥоһуллара, бэчээккэ бэлэмнээһинэ хаалбыт.

Манан сибээстээн Александр Жирков тылбааһы бүтэһиктээхтик чочуйар үлэни үмүрүтэн, олоҥхо английскайдыы уонна кыргызтыы, “Манас” сахалыы тылбаастаммыт кинигэлэрин сүрэхтээһини -- ЮНЕСКО штаб-квартиратыгар РФ Атын дойдулар дьыалаларыгар министерствота ЮНЕСКО-ны кытта коммюникены илии баттаһыытын кэмигэр эбэтэр РФ ЮНЕСКО-ҕа Бастайааннай бэрэстэбиитэлистибэтин дьиэтигэр -- анаан-минээн ыытар туһунан боппуруоһу бэлэмнииргэ эттэ.

 

Мунньах бэбиэскэтигэр төрдүс боппуруоһунан Олоҥхоҕо аналлаах иккис Уон сылы биллэрии туһунан кэпсэтиигэ Александр Жирков: “Национальнай тэрийэр кэмитиэт аатыттан туруорсуу сурук республика Президенигэр көрүллэн, Президент Правительствоҕа тустаах Ыйаах барылын бэлэмнииригэр сорудах биэрдэ. Правительство маны аһара уһатыа-кэҥэтиэ суоҕа дии саныыбын. Билигин биһиги иннибитигэр Олоҥхоҕо аналлаах иккис Уон сыл тэрээһиннэрин былаанын оҥорор сорук турар. Сүрүн тосхоллору сотору дьүүлгэ таһаарыахпыт. Бу өттүгэр бюджет 2015 сыллааҕы былааныгар киллэрэргэ үлэлиэхтээхпит”, -- диэн Олоҥхо Уон сылын бэлэмнээн ыытыыга Национальнай тэрийэр кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ мунньах кыттыылаахтарын болҕомтотун инники соруктарга туһаайда.