Вы находитесь на старой версии сайта. Пройдите на актуальную версию по ссылке iltumen.ru

Александр Жирков контр-адмирал Анатолий Штыровы тиһэх суолугар атаарыы сиэригэр-туомугар кытынна | Государственное Собрание (Ил Тумэн) Республики Саха (Якутия)
30 апреля 2024 года, 22:02 (UTC+9:00) t в Якутске: -1 (21:00)

Александр Жирков контр-адмирал Анатолий Штыровы тиһэх суолугар атаарыы сиэригэр-туомугар кытынна

Тохсунньу 26 күнүгэр республика урукку Президенин Вячеслав Анатольевич Штыров аҕата, номоххо киирбит моряк-подводник, бойобуой командир, ССРС муоратааҕы байыаннай күүстэрин контр-адмирала, Тихоокеанскай флот разведкатын начальнигын бастакы солбуйааччы (1968-1985 с.с.), Соҕуруулуу-Арҕааҥы Ставка муоратааҕы байыаннай управлениетын начальнигын солбуйааччы (1985-1988 с.с.), биллиилээх маринист-суруйааччы Анатолий Тихонович Штыров олохтон туораата. Сибэтиэй Ефросиния Московская храмыгар православнай итэҕэл сиэрэ-туома толоруллубутун кэннэ, Москва уобалаһын Ракитки кылабыыһатыгар контр-адмиралга байыаннай харабыл турда, ССРС гимнэ оонньоото, тиһэх салют ытылынна.
 
Анатолий Тихонович Штыровы тиһэх суолугар атаарыыга кини оҕолоро, сиэннэрэ, чугас дьоно, аймахтара, бииргэ сулууспалаабыт дьоно итиэннэ Саха Республикатыттан “АЛРОСА” АК советнига, Саха республикатын IV ыңырыылаах Государственнай Мунньаҕын Председателэ Виталий Басыгысов, Ил Түмэнтэн РФ Федеральнай мунньаҕар Федерация Сэбиэтин чилиэнэ Александр Акимов, Федерация Сэбиэтин урукку чилиэнэ Александр Матвеев, РФ Президенигэр Саха Республикатын Бастайааннай бэрэстэбиитэлэ Алексей Стручков, кини бастакы солбуйааччыта Юрий Заболев уо.д.а. атыттар сырыттылар.
 
Саха Республикатын Президенин уонна Ил Түмэнин ааттарыттан Анатолий Тихоновиһы кытта быраһаайдаһыы сиэригэр-туомугар Республика Государственнай Мунньаҕын Председателэ Александр Жирков кыттыыны ылла. Республика парламенын спикерэ Вячеслав Штыровка, Анатолий Тихонович дьиэ кэргэнигэр итиэннэ чугас дьонугар дириҥ кутурҕанын биллэрэн туран, бокуонньук сырдык кэриэһигэр венок уурда.
 
Анатолий Тихонович Штыров 1944 сыллаахха Горькайдааҕы муора байыаннай специалистарын бэлэмниир училищены, 1947-1951 с.с. Макаров аатынан Тихоокеанскай муоратааҕы үрдүкү байыаннай училищены бүтэрбитэ. Үөрэнэр кэмнэригэр французскай уонна английскай тыллары үчүгэйдик баһылаабыта. Эдэр лейтенант сулууспатын Камчаткатааҕы байыаннай флотилияттан саҕалаабыта. 1960 сыллаахха Үрдүкү офицерскай кылаастар подводнай факультеттарын бүтэрэн баран, салгыы Чуумпу акыйаан флотугар (ТОФ) подводнай лодка командирынан ананан сулууспалаан, подводнай лодкалар эскадраларын разведкаҕа начальнигар, флот разведкаҕа начальнигын солбуйааччыга, ТОФ оперативнай управлениеҕа штабын начальнигын солбуйааччыга, оперативнай отдел начальнига – ТОФ Камчаткатааҕы байыаннай флотилиятын штабын начальнигын солбуйааччыга тиийэ үүммүтэ.
 
1983 сыллаахха Анатолий Штыровка контр-адмирал үрдүк аата иҥэриллибитэ. Мантан салгыы кини Соҕуруулуу-Арҕааҥы Ставка муоратааҕы байыаннай управлениетыгар көһөрүллэн, отставкаҕа тахсыар диэри дойдутугар бэриниилээхтик сулууспалаабыта. Кини ССРС муоратааҕы байыаннай күүстэригэр сулууспатын уопсай стаһа 40 сылга тэҥнэһэр. Ити кэм устатыгар кини салайар бойобуой хараабылларыгар биир да улахан алдьаныы-кээһэнии, байыаннай састаабыгар өлүү-сүтүү тахсыбаҕынан уратылаах.
 
“Тымныы сэрии” кэмнэригэр Чуумпу акыйаан кытылларын араас оройуоннарыгар бойобуой уонна разведкалыыр сырыылары оҥорбута.“Карибскай кризис” кэмигэр 1962 сыллаахха Анатолий Тихонович подводнай лодка иккис командирынан күһүөрү-кыһыҥҥы штормнар уустук усулуобуйаларыгар Япония илин өттүнээҕи оройуоҥҥа бойобуой походка сылдьыбыта. 1963 сыллаахха АХШ 7-с флотун үөрэтэр полигонун оройуонугар подводнай лодка командирынан бойобуой походка ыытыллыбыта. Онно тиийиитигэр 7,5 чаас устатыгар сойуолааһыҥҥа, буомбанан ытыыга түбэспитэ. 1969 с. Китай муоратааҕы байыаннай күүстэрин разведкалыыр операцияҕа кыттыбыта. Итинник эппиэттээх бойобуой сырыыларга уопуттаах командир сүрүн стратегическай соруктары сатабыллаахтык уонна хорсуннук толортообута.
 
Анатолий Штыров элбэх бойобуой сырыыларын түмүгэр муспут баай уопутун бэйэтин кэмигэр аатырбыт “Букварь подводника” кинигэтигэр түмпүтэ. Кинигэ дизелист-подводниктар үгүс көлүөнэлэрэ иитиллэн тахсыыларыгар төһүү буолбута. Бойобуой походтар быыстарыгар кини эйэлээх кэмҥэ муораҕа сулууспалыыр бойобуой командирдар, советскай моряктар хорсун сырыыларын тустарынан литературнай уус-уран уонна байыаннай-научнай айымньылары (“Моряна”, “Морские бывальщины”, “Соленые ветры”, “Девятый вал”, “Жизнь в перископ”, “Подводные трактористы”, “Путешествие в страну Колыма”, “Приказано соблюдать радиомолчание” уонна “Дизельная подводная эпопея” диэн байыаннай-историческай чинчийии) суруйбута дойду байыаннай-научнай общественноһыгар киэҥник биллэр.
 
Анатолий Тихонович Штыров муударай аҕа, амарах эһэ, хос эһэ этэ.
 
Ил Түмэн пресс-сулууспата
 
 
 
Опубликовано: 2 февраля, 2014 - 20:15
Заметили ошибку в тексте? Выделите ее и нажмите Ctrl+Enter, чтобы сообщить об этом администратору.
Спасибо!
^ Наверх ^
X
Ошибка в тексте:
Сообщить об ошибке администратору? Ваш браузер останется на той же странице