Сокуоннары дьүүллэһэр мунньахха кэмитиэт чилиэннэрин Марфа Филиппованы, Владимир Прокопьевы, Дмитрий Саввины, Юрий Федоровы сэргэ былаас бэрэстэбиитэллээх уонна муниципальнай уорганнарын кытта сибээстэргэ республика прокурорун старшай көмөлөһөөччүтэ Егор Неустроев, Президент уонна Правительство дьаһалтатын Государственнай уонна правовой боппуруостарга департаменын старшай референэ Афанасий Старостин, Ил Тумэн аппаратын Государственнай-правовой управлениетын старшай референэ Владислав Оконешников кытыннылар.

 

Депутаттар, бастатан туран, Василий Местников уонна Ольга Макиенко көҕүлээбит “Саха Республикатыгар олохтоох салайыныы туһунан”  республика сокуонугар уларытыылары киллэрэр сокуон барылын ылыннылар. Кэмитиэт чилиэннэрэ туһааннаах сокуоҥҥа киллэриллэр уларытыылары федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрии бэрээдэгинэн көрдүлэр. Ол курдук кэмитиэт чилиэннэрэ федеральнай сокуонунан көрүллэр кэрискэҕэ республика сокуонугар ыйыллар олохтоох салайыныы уорганнарын структурата толору сөп түбэспэтин быһыытынан бу өттүгэр эбиилэри киллэрэргэ куоластаатылар. Онон олохтоох салайыныы уорганыгар баһылык, олохтоох дьаһалта үлэһиттэрэ, хонтуруоллуур-ааҕар уорган итиэннэ олохтоох салайыныы быыбарынан талыллар дуоһунастаах үлэһиттэрэ киириэхтээхтэр.

 

Итини таһынан федеральнай сокуон республика сокуонугар муниципальнай тэриллии кыраныыссатын быһаарыыга, муниципальнай тэриллиини уларытыыга нэһилиэнньэ куоластаан бэйэтин санаатын биллэриэхтээҕин туһунан балаһыанньа киирэрин ирдиир. Маны сэргэ олохтоох салайыныы баһылыгын, бэрэстэбиитэллээх уорганын депутаттарын эппиэтинэстэрин көрөр уларытыылар киириэхтээхтэр. Онон баһылыгы эбэтэр депутаты дуоһунастарыттан ууратыы уо.д.а. курдук боппуруостар быһаарыллыахтаахтар. Кэмитиэт бу киирбит уларытыылары учуоттаан туран, сокуон барылын салгыы Ил Түмэн көрүүтүгэр бэлэмнээн киллэрэригэрбыһаарыы ылынна.

 

“Саха Республикатыгар аҕыйах ахсааннаах төрүт олохтоох норуоттар түөлбэлээн олорор сирдэригэр национальнай административнай-территориальнай тэриллии статуһун туһунан” республика сокуонугар уларытыылары киллэриини көрөллөрүгэр норуот депутаттара аҕыйах терминнэри уларытыыга санааларын үллэһиннилэр уонна итиннэ туһааннаах уларытыыны киллэрэн биэрдилэр. Кэмитиэт чилиэннэрэ салгыы “Сабыылаах административнай-территориальнай тэриллиилэр тустарынан” РФ сокуонугар баһылык быыбарынан талылларын дуу биитэр контрагынан ананарын дуу туһунан Госдума депутаттара сокуону көҕүлүүр этиилэрин дьүүллэстилэр.

 

Төрдүс боппуруоһунан депутаттар Хотугу Осетия-Алания парламена ыыппыт депутакка, олохтоох салайыныы уорганын быыбарынан талыллар чилиэнигэр, баһылыкка административнай эппиэтинэскэ тардыллар түгэннэригэр көрүллүөн сөптөөх кинилэри көмүскүүр мэктиэлэри олохтуур туһунан уларытыылары “РФ-ҕа олохтоох салайыныыны тэрийии уопсай принциптэрин тустарынан” федеральнай сокуоҥҥа киллэрэр этиилэрин көрдүлэр. Бу боппуруоһу дьүүллэһиигэ кэмитиэт чилиэннэрэ Владимир Федоров, Владимир Прокопьев, Василий Саввин тус санааларын үллэһиннилэр.

Василий Местников муус устар саҥатыгар Ил Түмэн 20 сылын туоларынан сибээстээн буолаары турар улахан мунньахтарга кытта Федерация Сэбиэтин сенатордара, Госдума депутаттара, Дальнай Восток уонна Байкал регионнарыттан парламеннар салайааччылара, сис кэмитиэттэр салайааччылара, регионнар губернатордара кэлиэхтээхтэрин этэн туран, “Дальнай Восток уонна Байкал регионун түргэн тэтимнээхтик сайыннарыы ураты усулуобуаларын тустарынан” федеральнай сокуон сүрүн кээмэйдэрин дьүүллэһиигэ этиилэрин бэлэмнииллэригэр сорудахтаата.