Ил Түмэн спикерин бастакы солбуйааччы Анатолий Добрянцев олунньу 26 күнүгэр Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 70 сылынан сибээстээн, Дьокуускай куорат кырдьаҕас олохтоохторун кулуубугар сэрии кыттыылаахтарын итиэннэ манна былыргыттан олохсуйбут дьаамсыктар удьуордарын кытта көрүстэ.
 
Киин куорат кырдьаҕас олохтоорун кулууба ыытар үлэтин, тэриллибит историятын туһунан кылгас блиһиннэриини кулууп урукку секретара Галина Расторгуева иһитиннэрдэ. Кини кэпсииринэн, бу кулууп 1992 сыллаахха тэриллиэҕиттэн ыла Ем.Ярославскай аатынан Хотугу норуоттар историяларын уонна культураларын музейын дьиэтигэр үлэлиир, манна кулууп актыбыыстара куорат былыргытын кэпсиир экспозициялары бэлэхтээбиттэр, оскуола, орто уонна үрдүк үөрэх кыһаларын үөрэнээччилэригэр ону таһынан Дьокуускайга ыытыллар үгүс тэрээһиннэргэ Саха сирин киин куоратын историятын, бэлиэ түгэннэрин, бастыҥ дьоннорун, ситиһиилэрин, сайдыытын темаларыгар киэҥ сырдатар үлэни ыытыыга өрүү кытталлар. Ол курдук, кулууп “Былыргы кэм романтиката”, “Маллар уонна куорат” диэн быыстапкалары, “Дьокуускай туһунан хоһооннор уонна ырыалара” киэһэлэрин, “Дьаамсыктар удьуордарын” куонкурустарын уо.д.а. тэрийэн ыытар.
 
Кулууп салайааччыта Петр Конкин дьаамсыктарга анаабыт 34 хоһоонноруттан сорохторо ырыа буолан ыллана сылдьалларын ахтан туран, олортон биирдээстэрин, “Еланка туһунан” ырыа-хоһоонун, доргуччу ааҕан иһитиннэрдэ. Петр Конкин ити курдук Марха, Кытыл Дьураа, Покровскай тустарынан эмиэ ырыалардаах.  
 
Ил Түмэн бастакы вице-спикерэ, СР Норуоттарын Ассамблеятын хос председателэ Анатолий Добрянцев Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 70 сылынан, Россияҕа биллэриллибит Литература, республикаҕа биллэриллибит Предринимательство сылларынан сибээстээн, быйылгы сыл ураты буоларын бэлиэтээн туран, Правительство Председателэ Галина Данчикова салалталаах Кыайыы 70 сылын дьоһуннук бэлиэтээһиҥҥэ республикатааҕы тэрийэр кэмитиэт үлэлиирин, онно Ил Түмэнтэн кэмитиэт салайааччытын солбуйааччынан спикер солбуйааччыта Ольга Балабкина киирэн ветераннар социальнай боппуруостарын быһаарыыны сүрүннүүрүн кэпсээтэ. Анатолий Добрянцев республика үрдүнэн 200-тэн эрэ тахса уоттаах сэрии кыттыылахтара баалларын, кинилэргэ болҕомто уҕараабатын бэлиэтээтэ.
 
Анатолий Добрянцев спикери бастакы солбуйааччы быһыытынан республикаҕа баар араас общественнай тэрилтэлэри кытта элбэхтэ көрсүһэрин, алтыһарын, СР Норуоттарын Ассамблеятын хос председателин быһыытынан Ассамблея чэрчитинэн ыытыллар үлэлэри, ону сэргэ 2001 сылтан ыла дьаамсыктар удьуордарын түмсүүтүн үлэтэ биллэр сэргэхсийбитин, онон билигин бу эйгэҕэ туох саҥа сонуннар баалларын билиһиннэрдэ.
 
“Нуучча былыргы ырыаларын, биһиги төрүттэрбит Өлүөнэ өрүс устун элбэхтэ ыллаан-туойан хаалларбыт дьаамсыктар ырыаларын киэҥник тарҕатар “Вечерка”, “Реченька” курдук, Өлүөхүмэҕэ, Ленскэйгэ, Хаҥаласка кэккэ уус-уран народнай коллективтар бааллара”, -- диэн туран, кини сэттэ сыл Хаҥалас улууһун баһылыгынан үлэлиир кэмнэригэр бу хайысхаҕа чопчу сыаллаах үлэни ыыппыттарын, А.Д.Соколов дьаамсыктар тустарынан кинигэтэ тахсыбытын, ити кэмнэргэ 2011 сыллаахха “Играй гармонь, живи частушка” бастакы фестивалы үрдүк тэрээһиннээхтик ыытыллыбытын, быйыл Өлүөнэ дьаамсыктарын историческай уонна духуобунай культураларын сырдатар этнокультурнай форум быһыытынан 15-с фестиваль республика таһымыгар ыытыллыахтааҕын бэлиэтээн эттэ.
“Почта   былыргы станцияларын ахсын таҥара дьиэлэрин, чочуобуналары чөлүгэр түһэрэр үлэлэргэ нэһилиэнньэ бэйэтэ көхтөөхтүк ылсан, 14 таҥара дьиэтэ уонна чочуобуната чөлгө түһэриллибитэ, бары почта станцияларыгар биэрэстэни бэлиэтиир остуолбалар оннуларыгар туруоруллубуттара, почта станцияларын историятын кэрэһилиир уонча кинигэ, Анатолий Дмитриевич Соколов “По следам государевых ямщиков” диэн үс кинигэтэ тахсыбыттара. “Сударушки”, “Ленские зори”, Ямщицкий перезвон” курдук, фольклорнай, наролнай коллективтар баар буоллулар. Ааспыт сылга Дьокуускайга “Ямские бубенцы” ансамбль тэриллибитэ, бүгүн кинилэр ырыаларын истиэххит”, -- диэн кэпсээтэ Анатолий Добрянцев.
 
Быйыл Өлүөхүмэ Саҥыйахтааҕыттан Дьокуускайга диэри 400 килэмиэтир дээх суолунан 15 урукку станцияларынан, былыргы дьаамсыктар курдук, сыарҕалаах аттарынан айан тэриллиэҕэ. Онно Иркутскайтан, Томскайтан, Москваттан, Хабаровскайтан, Сахалинтан уо.д.а. кэлэн кыттыахтара. “Аны үс сылынан биһиги, Иркутскайтан Саха сиригэр диэри почта суола 1743 сыллаахха тэриллиэҕиттэн ыла, быйыл 275 сылын бэлиэтиэхпит. Билигин биһиги республика Ил Дарханын Егор Борисов аатыгар бу даатаны 2018 сылга киэҥник бэлиэтиир туһунан сурук бэлэмнии сылдьабыт. Бу суолу, Санкт-Петербургтан Охотскайга диэри, оччолорго император бэйэтин хонтуруолугар тутар, соҕотох государственнай тракт этэ. Бу тракт -- Россия государствота Сибиир, Дальнай Восток сүүнэ сирдэрин Аляскаҕа тиийэ баһылаабыт улахан историческай, геополитическай, социальнай-экономическай, общественнай-политическай суолталаах суолунан буолар. Онон ити сүҥкэн суолталаах даатаны федеральнай таһымҥа бэлиэтиирбит эрэйиллэр”, -- диэн СР Норуоттарын Ассамблеятын хос председателин этиитин көрсүһүү кыттыылаахтара болҕойон иһиттилэр.
 
Анатолий Добрянцев сэрии ветераннара уонна киин куорат кырдьастарын кулууба нэһилиэнньэ, ыччат ортотугар ыытар историческай, духуобунай, культурнай уонна сиэр-майгы өттүнэн итиэннэ патриотическай тыыҥҥа иитэр-сырдатар үлэтин үрдүктүк сыаналаан туран, кулууп салайааччытыгар, Россия Журналистарын союһун чилиэнигэр, кыраайы үөрэтээччигэ, историк, поэт, фронтовик Петр Кириллович Конкиҥҥа уонна өр сылларга учууталлаабыт, оскуола директорынан үлэлээбит, фронтовик Николай Александрович Сысоевка Ил Түмэн бастакы вице-спикерин Махтал суругун туттарда.
Көрсүһүү культурнай чааһын “Ямские бубенцы” ансамбль көрдөөх частушкалара, Өлүөнэ эбэни, дьаамсык олоҕун, Саха сирин кэрэ айылҕатын хоһуйар ырыалара киэргэттилэр.
 
Ил Түмэн пресс-сулууспата