Саха Өрөспүүбүлүкэтин парламенын бастакы вице-спикерэ Александр Жирков Москваҕа «Аныгы кэмҥэ Россия Федерациятын аан дойдутааҕы бэлиитикэтин гуманитарнай хайысхатын туһунан» парламентскай истиилэргэ кытынна.

Истиилэри Россия Федерациятын Судаарыстыбаннай Думатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччылар Сергей Неверов уонна Владимир Жириновскай, сис кэмитиэттэр бэрэссэдээтэллэрэ Леонид Калашников, Леонид Слуцкай уонна Россия Федерациятын Россотрудничество салайааччыта Элеонора Митрофанова салайан ыыттылар.

Александр Жирков мунньах уурааҕар Россия атын дойдулары кытта холбоһуктаах гуманитарнай бырайыактары оҥороругар Россия субъектара кыттыыны ылыах тустаахтар, бу хайысхаҕа бииргэ, кыттыһан үлэлиэхтээхтэр диэн этии киллэрдэ. «Россия Федерациятын үгүс субъектара тас дойдулары кытта балай да элбэх өрүттээх үлэни ыыталлар. Гуманитарнай эйгэҕэ Россия норуоттарын төрүт үгэстэрин, култуураларын, тылларын, фольклордарын харыстааһын, сайыннарыы хайысхатыгар атын, тас дойдулары кытта кыттыгас үлэ ордук туһалаах, түмүктээх буолар. Ити үлэҕэ Россия Федерациятын бары субъектара кыттыһан, ону ааһан атын дойдулары кытта бииргэ ылсаллара ордук табыгастаах», – диэтэ Александр Жирков.

Салгыы Александр Жирков Федерация Сэбиэтигэр Уһук Илин уонна Байкал регионнарын сайдыытын программатын толоруу туһунан мунньахха кытынна. Мунньаҕы Федерация Сэбиэтин оборонаҕа уонна куттал суох буолуутугар кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Баир Жамсуев уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай сүбэһитэ, Россия Сэбиэтин Уһук Илин уонна Байкал регионнарын сайдыыларын боппуруоһугар Сэбиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Вячеслав Штыров салайан ыыттылар. Мунньахха Россия Федерациятын Уһук Илин уонна Арктика сайдыытын миниистирин бастакы солбуйааччытын Сергей Тырцев «Уһук Илин сирин-уотун сайыннарарга урутаан сайдыы сирин-уотун (ТОР) тэрийии инструменнарын олоххо киллэрии көдьүүһүн туһунан» дакылаатын ырыттылар.

Александр Жирков мунньах кыттыылаахтарын болҕомтотун Саха сиригэр уонна Уһук Илин сиригэр-уотугар үлэлиир промышленнай тэрилтэлэргэ олохтоох үлэһиттэри кытыннарыы боппуруоһугар туһаайда.

Регион сиригэр-уотугар үлэлиир промышленнай тэрилтэлэр олохтоох дьону үлэҕэ ылыах оннугар специалистары уонна оробуочайдары өрөспүүбүлүкэ тас өттүттэн баахтабай ньыманан ыҥыран үлэлэтэллэрэ эбиллэн иһэр - диэн Саха сирин парламенын бастакы вице-спикерэ иһитиннэрдэ. «Маннык дьаһаныы Уһук Илин сайдыытын бырагырааматын сүрүн сыалыгар сөп түбэспэт», – диэн Александр Жирков бэлиэтээтэ.

«Уһук Илин сирин-уотун сайыннарыы бырагыраамата бастатан туран олохтоох дьоҥҥо анаан саҥа үлэ миэстэтин арыйан, тыйыс усулуобуйалаах сиргэ-уокка олорорго уонна үлэлииргэ бастыҥ усулуобуйаны тэрийэн олохтоох дьону киһилии хамнастаах үлэлээх оҥорор соруктаах тэриллибитэ. Биһиги итини ситиспэтэхпитинэ көһөн барыыны тохтотуохтааҕар буолуох, олохтоох даҕаны дьону хоту кыайан тохтотуохпут суоҕа», – диэтэ. Салгыы Александр Жирков Уһук Илин олохтоохторун өйүүргэ экэнэмиичэскэй-социальнай дьаһаллары, билигин үлэлиир биэнсийэ сокуонугар уларытыыны киллэрэн туран, салгыы оҥорор наадатын туһунан боппуруоһу хаттаан туруорда.

Мунньах кыттыылаахтара муниципалитеттар интэриэстэрэ, чуолаан сир учаастактарын былдьаан ылыы чааһыгар, көмүскэлэ суоҕун, кинилэр уонна ТОР дьаһалтатын икки ардыларыгар үлэни чопчу араарыы суоҕун, резидент буолбатах тэрилтэлэргэ үлэ тэҥэ суох усулуобуйалааҕын, регионнааҕы бюджет дохуота намтааһынын толуйууга резидент буолбатах тэрилтэлэргэ эбии түһээн уонна атын ноҕурууска үөскүүрүн; региоҥҥа ТОР экэнэмиичэскэй өттүнэн туспа арахсыан, ТОР-дары сайыннарыы барыһы киллэрбэт буолуон сөбүн; тэтимнээх хаһаайыстыбаннай үлэ ыытылларын түмүгэр тулалыыр эйгэҕэ араас көрүҥнээх хоромньу оҥоһулларын курдук кыһалҕалары бэлиэтээтилэр.

Александр Жирков салгыы РФ Норуоттарын дьыалатыгар федеральнай агентство салайааччытын бастакы солбуйааччытын Михаил Мишины, Тутулуга суох Судаарыстыбалар, тас дойдуга олорор биир дойдулаахтарбыт дьыалаларыгар уонна норуоттар икки ардыларынааҕы гуманитарнай бииргэ үлэҕэ федеральнай агентство (Россотрудничество) салайааччытын, суһал уонна боломуочуйалаах посол Элеонора Митрофанованы кытта көрүстэ. Көрсүһүүлэргэ Саха Өрөспүүбүлүкэтэ федеральнай уонна норуоттар икки ардыларынааҕы гуманитарнай бырайыактарга, ону таһынан норуоттар икки ардыларынааҕы уонна аан дойдутааҕы сибээскэ кыттыһыытын туһунан чопчу кэпсэтиилэр буоллулар.

Ил Түмэн пресс-сулууспата