“Кэнтик бөһүөлэгин депутаттарын кытта көрсүһүүбэр IV пленарнай мунньахха парламент улуустар мунньахтарын кытта түһэрсибит Сөбүлэһиитин быһыытынан үлэни салгыы ыытыахха, консультационнай-информационнай өттүнэн бииргэ үлэлиэххэ диэн ыҥырдым. Бөһүөлэккэ аҕыйах сыллааҕыта тутуллан үлэҕэ киирбит улахан оскуолаҕа сырыттым. Бу оскуола Уус оскуолатын быһыытынан үлэлиэхтээх. Краеведческай музейы үчүгэйдик тутаары, харайаары оскуола иһигэр киллэрбиттэрин көрөн үөрдүм. Салгыы үчүгэйдик үлэлиэхтэрэ диэн эрэнэбин. Оскуола үлэтигэр улахан төрүт буолуохтаах оскуолаҕа Чап уустара олорбут олохторун-дьаһахтарын көрдөрөр музей холбоспута ыччаты иитиигэ-үөрэтиигэ табыгастаах.

 

Үөһээ Бүлүүгэ улуус баһылыгын планеркатыгар нэһилиэктэр баһылыктара, улуус мунньаҕын депутаттара, тэрилтэлэр салайааччылара кыттыылаах сүбэ мунньахха кытынным. Онно тыа хаһаайыстыбатыгар, доруобуйа хаһаайыстабылыгар, үөрэхтээһиҥҥэ биэдэмистибэннэй тэрилтэлэр отчуоттарын иһиттибит. Бүлүү бөлөх түөрт улууһун тыа хаһаайыстыбатын техникатын саппаас чааһынан хааччыйыахтаах лизинг тэрилтэтэ “Туймаада-Лизинг” иһинэн тэрилиннэ. Сыанатын удамыр гынарга, онтон да атын өҥөнү оҥорорго Аллараа Бэстээххэ баар Россия трактордарын, техникатын саппаас чааһын батарар бөдөҥ дилерскэй компания улуус дьаһалтатын кытта сөбүлэһиигэ илии баттаста. Онон тыа хаһаайыстыбатыгар туһаныллар техникаҕа саппаас чааһы атыылыыр маҕаһыын кэлин улахан киин буолуон сөп курдук. Үөһээ бүлүүлэр кыстыгы этэҥҥэ туораан эрэллэр. Мунньахха сааскы ыһыыга бэлэмнэнии туһунан ырытыстылар. Кэлэр ыһыыга төһө бэлэмнэрин, төһө сиргэ тугу ыһалларын быһаарыстылар. 

 

Улууска төрдүс сылын Үөһээ Бүлүү улууһун төрөөбүт күнүн олунньу 10 күнүгэр бэлиэтиир үгэс баһылык Владимир Поскачин көҕүлээһининэн олохтоммута дьону-сэргэни үчүгэйдик түмэр, сомоҕолуур. Бу сырыыбар онон улуус төрөөбүт күнүн тэрээһиннэригэр кытынным. “Икки сулус” диэн улуус тэрилтэлэрин салайааччыларын күрэхтэһиилэригэр нэһилиэктэр баһылыктарыттан саҕалаан оскуолалар директордара кытыннылар. Салгыы аптека тэрилтэлэрин коллективтарын кытта көрүстүм.

 

Ити көрсүһүүлэргэ Ил Түмэн 2013 сыллааҕы үлэтин түмүктэрин итиэннэ депутат быһыытынан тус үлэм хайдах саҕаламмытын билиһиннэрдим, ону сэргэ быыбар иннинээҕи накаастар хайдах толоруллан эрэллэрин ырытыстыбыт. Биһиги талбыт депутаттарбыт парламентан кэлэн биһиэхэ отчуоттуулара үчүгэй эбит дииллэр. Тэрилтэлэр салайааччылара, олохтоохтор улууска ыытыллар тутуулары, “Үтүө дьыала” программатыгар киирбит оҕо саадын тутуутун, аутсоргинг тыа сиригэр киириитэ ыарахан буолуоҕун тустарынан ыйыталаһаллар. Ити боппуруостар хайдах быһаарыллан иһэллэрин, Ил Түмэн туох уураахтары, сокуоннары ылыммытын быһааран кэпсээтим, дьон этэр этиилэрин, санаатын иһиттим. 800-чэ нэһилиэнньэлээх нэһилиэккэ тыа хаһаайыстыбатынан эрэ дьарыктанан олорор дьоҥҥо үп-харчы кэлэрэ сүрдээх уустугун, онуоха аутсорсинг киирэрэ олус ыарахан дииллэр.

 

Ил Түмэн депутатын общественнай приемнайыгар үлэлээтим. Дьон иһэр уу боппуруоһун куруук туруорар. Ууну ыраастыыр станция киирбитэ эрээри, техническай боппуруостар бааллар. “Роскосмос” тэрилтэтэ республикаҕа кэлэн отчуоттуур киэҥ ыҥырыылаах мунньаҕар быыбардааччыларым көтөҕөр боппуруостарынан ыйытан турабын. Онон “Роскосмос” бэрэстэбиитэлэ төһө да гептила суох диэн дакаастаатар, ракета туһаммыт уматыгын тобоҕун бырахпакка эрэ көппөтө өйдөнөр суол. Далыр нэһилиэгиттэн  арыый тэйиччи да буоллар, нэһилиэк сирэ-уота  ракета уматыгын тобоҕо түһэригэр туһаныллара “Роскосмос” былааныгар баар. Улууспутугар күүстээх экологтардаахпыт. Урукку өттүгэр кинилэр туруорсууларынан алмаастаах провинцияларга көрүллэр программаҕа киириигэ үлэлэр барбыттара. Айылҕа айгыраан, элбэх эмсэҕэлээһин тахсыбытын билэбит. Норуот талбыт дьоно буоларбыт быһыытынан кинилэр интэриэстэринэн биһиги салайтарабыт, Онон бу өттүгэр үлэлиэхпит”.

 

Депутат Марфа Филиппова Үөһээ Бүлүүгэ быыбардааччыларын кытта көрсүһүүлэрин кэмигэр дьон-сэргэ көтөхпүт боппуруостарын бэлиэҕэ ылынан, инники үлэтигэр улууһун кыһалҕаларын туоратыһар былааннаах үлэтин салгыыр.